Dr Ba Maw added 34 new photos.
ေဒါက္တာ ဘေမာ္ ၏ ကိုယ္ေရးရာဇ၀င္
ႏုိင္ငံေတာ္ အဓိပတိ ၁၉၄၃ ၊
ႏုိင္ငံေတာ္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ - ၁၉၃၇ ၊
ပညာေရး ႏွင့္ က်န္းမာေရး ၀န္ၾကီး ၁၉၃၄ ၊
ႏုိင္ငံေတာ္ အဓိပတိ ၁၉၄၃ ၊
ႏုိင္ငံေတာ္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ - ၁၉၃၇ ၊
ပညာေရး ႏွင့္ က်န္းမာေရး ၀န္ၾကီး ၁၉၃၄ ၊
Profile of Dr Ba Maw
Nainggandaw Adipadi 1943, Prime Minister 1937, Minister for Health & Education 1934
မိဘ ႏွင့္ ဇာတိ
ေဒါက္တာဘေမာ္ ကို ၁၈၉၃ ခုႏွစ္ ၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၈) ရက္ေန႔ တြင္ ဧရာ၀တီ ျမစ္၀ကြ်န္းေပၚ ရွိ ၊ မအူပင္ျမိဳ႕ တြင္ အမ်ိဳးသား နိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ ဦးေက်း နွင့္ ေဒၚသိန္းတင္ တို႔က ေမြးဖြား ခဲ့သည္။ ဖခင္ျဖစ္သူ ဦးေက်းမွာ က်ိဳကၡမီ ဇာတိ ျဖစ္ျပီး ၊ အဂၤလိပ္ ႏွင့္ ျပင္သစ္ ဘာသာစကား မ်ား ကို ကြ်မ္းက်င္စြာ ေျပာဆို ႏိုင္ေသာ ေခတ္ပညာတတ္ တစ္ဦး ျဖစ္ကာ ျမန္မာ ဘုရင္မ်ား ျဖစ္ေသာ မင္းတုန္းမင္း ႏွင့္ သီေပါမင္း တို႔၏ တရားရံုး အရာရွိ အျဖစ္ အမႈထမ္း ခဲ့ သူ ျဖစ္သည္။
ပညာအရည္အခ်င္း
ရန္ကုန္ျမိဳ႕ စိန္ေပါလ္ အထက္တန္းေက်ာင္း မွ တကၠသိုလ္၀င္တန္း ကို ေအာင္ျမင္ခဲ့ျပီး ၊ (၁၉၁၃) ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္ေကာလိပ္ မွ ဘီေအ ၊ ၀ိဇၨာ ဘြဲ႕ကို လည္းေကာင္း ၊ (၁၉၁၇) ခုႏွစ္ တြင္ အိႏၵိယနိုင္ငံ ကာလကၠာတား တကၠသိုလ္ မွ အမ္ေအ ၊ မဟာ ၀ိဇၨာ ဘြဲ႕ကို လည္းေကာင္း ၊ (၁၉၂၂) ခုႏွစ္ ႏွင့္ (၁၉၂၃) ခုႏွစ္မ်ားတြင္ အဂၤလန္နိုင္ငံ ၊ ကင္းဘရစ္ တကၠသိုလ္ ၌ ပါရဂူဘြဲ႕ စာတမ္း ျပဳစုျခင္းကို လည္းေကာင္း ၊ (၁၉၂၄) ခုႏွစ္ တြင္ လန္ဒန္ျမိဳ႕၊ ဂေရးအင္မွ ၀တ္လံုေတာ္ဘြဲ႕ (Bar-at-Law) ကို လည္းေကာင္း ၊ (၁၉၂၄) ခုႏွစ္ တြင္ပင္ ျပင္သစ္နိုင္ငံ ၊ ေဘာဒိုး တကၠသိုလ္ မွ ပီအိပ္ခ်္ဒီ ၊ ပါရဂူဘြဲ႕ ကို ျပင္သစ္ဘာသာျဖင့္ ေရးသား ေသာ က်မ္း ကုိ ျပဳစု ၍ လည္းေကာင္း ထူးခၽြန္စြာ တတ္ေျမာက္ ေအာင္ျမင္ ခဲ့ပါသည္။
အလုပ္အကိုင္
(၁၉၁၇) ခုႏွစ္မွ (၁၉၂၀) ခုႏွစ္ အတြင္း ရန္ကုန္ျမဳိ႔ တြင္ အထက္တန္းေက်ာင္း ၏ ေက်ာင္းအုပ္ အျဖစ္ လည္းေကာင္း ၊ ရန္ကုန္ေကာလိပ္ အဂၤလိပ္စာဌာန ၊ ဌာနမွဴး အျဖစ္ လည္းေကာင္း လုပ္ကိုင္ ခဲ့ပါသည္။ ရန္ကုန္ေကာလိပ္ အဂၤလိပ္စာ ဌာန၏ ဌာနမွဴး အျဖစ္ ျမန္မာ လူမ်ိဳး တစ္ဦး အား ပထမဦးဆံုး အၾကိမ္ ခန္႔အပ္ တာ၀န္ေပးျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
အဂၤလန္မွ ၀တ္လံုေတာ္ရ ဘြဲ႕ ရရွိျပီးေနာက္ (၁၉၂၄) ခုႏွစ္တြင္ ဗဟို တရားရံုးခ်ဳပ္ ၏ ၀တ္လံုေတာ္ အျဖစ္ လုပ္ကိုင္ ခဲ့ပါသည္။ (၁၉၃၀) ခုႏွစ္တြင္ ျဖစ္ပြားေသာ ေတာင္သူလယ္သမား ေတာ္လွန္ ပုန္ကန္မႈ ၏ ေခါင္းေဆာင္ ဆရာစံ ၏ ေခါင္းေဆာင္ ၀တ္လံုေတာ္ အျဖစ္ အမႈ ကို လိုက္ပါ ေဆာင္ရြက္ ေပးခဲ့ ပါသည္။
နိုင္ငံေရးသမားဘ၀
(၁၉၃၂) ခုနွစ္တြင္ က်င္းပေသာ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အျပတ္အသက္ အနိုင္ ရရွိသည့္ GCBA ၏ ပါလီမာန္ အဖဲြ႕ ၏ ေခါင္းေဆာင္ အျဖစ္ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျပီး ၊ ခြဲေရး-တြဲေရး တြင္ တြဲေရး ဖက္က ရပ္တည္ ခဲ့ပါသည္။ (၁၉၃၄) ခုႏွစ္တြင္ GCBA ၊ ပါလီမာန္ အဖြဲ႕၏ မူ၀ါဒ ေျပာင္းလဲျပီး အစုိးရ အဖြဲ႕ တြင္ ပါ၀င္ရန္ ဆုံးျဖတ္လုိက္ ေသာေၾကာင့္ ပညာေရး ႏွင့္ က်န္းမာေရး ၀န္ၾကီး အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ ခဲ့ပါသည္။ (၁၉၃၆) ခုႏွစ္ တြင္ ဆင္းရဲသား ၀ံသာနု ပါတီ ကို ထူေထာင္ ခဲ့ျပီး ၊ (၁၉၃၆) ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ကို ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ျပိဳင္ခဲ့ရာ အနိုင္ရရွိ သျဖင့္ ဦးပု အုပ္စု ႏွင့္ ညြန္႔ေပါင္း အစိုးရ ဖြဲ႔ ကာ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ အျဖစ္ (၁၉၃၇) ခုႏွစ္ မွ (၁၉၃၉) ခုႏွစ္ အထိ ေဆာင္ရြက္ ခဲ့ပါသည္။ (၁၉၃၉) ခုႏွစ္ တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရရွိေရး အတြက္ ပါလီမာန္ အတြင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ နယ္ခ်ဲ႕ အဂၤလိပ္ အစုိးရ က နည္းမ်ဳိးစုံ ျဖင့္ ဟန္႔တား ေႏွာက္ရွက္ ေနသျဖင့္ ပါလီမာန္ ျပင္ပ တြင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ နိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား ႏွင့္ ေက်ာင္းသား သခင္ လူငယ္မ်ား ကို စုစည္း ကာ “ထြက္ရပ္ဂိုဏ္း” ကို တည္ေထာင္ခဲ့ျပီး ၊ ထြက္ရပ္ဂိုဏ္း ၏ ဥကၠဌ အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ ကာ ျမန္မာ့ လြတ္လပ္ေရး လႈပ္ရွားမႈ ကို စတင္ ခဲ့ပါသည္ ။ ထို႔ေၾကာင့္ နယ္ခ်ဲ႕ အဂၤလိပ္ အစိုးရ က (၁၉၄၀) ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ တြင္ ဖမ္းဆီး ကာ ၊ ျပည္မ ႏွင့္ ေ၀းလံ ေသာ မိုးကုတ္ေထာင္ တြင္ ခ်ဳပ္ေနွာင္ ထားခဲ့ ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ (၁၉၄၂) ခုႏွစ္ ဧျပီလ တြင္ နယ္ခ်ဲ႕ အဂၤလိပ္ တို႔ ၏ မိုးကုတ္ေထာင္ မွ ထြက္ေျပး လြတ္ေျမာက္ ခဲ့ပါသည္ ။ (၁၉၄၂) ခုႏွစ္ တြင္ ဗမာ နိုင္ငံ ယာယီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေကာ္မတီ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈး အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ကာ ၊ (၁၉၄၃) ခုႏွစ္တြင္ ဗမာနိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရရွိေရး ျပင္ဆင္မႈ ေကာ္မရွင္ ၏ အၾကီးအကဲ အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ ခဲ့ပါသည္။ (၁၉၄၃) ခုနွစ္ ၾသဂုတ္လ (၁) ရက္ေန႔ တြင္ ျမန္မာနိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရရွိေသာ အခါ ဖြဲ႔႔စည္းသည့္ လြတ္လပ္ေသာ ဗမာျပည္ အစုိးရ ၏ နိုင္ငံေတာ္ အဓိပတိ အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါသည္။ (၁၉၄၄) ခုႏွစ္ တြင္ တုိက်ဳိျမဳိ႔ သုိ႔ ဂ်ပန္ ဘုရင္၏ ဧည္႔သည္ေတာ္ အျဖစ္ သြားေရာက္ကာ ဂ်ပန္စစ္တပ္မ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံ မွ ဆုတ္ခြာ သည္႔ အခ်ိန္တြင္ ျမန္မာျပည္ ၏ အေဆာက္အဦ ႏွင့္ သံယံဇာတ အေမြအႏွစ္ မ်ား ကုိ နယ္ခ်ဲ႕ အဂၤလိပ္ စစ္တပ္မ်ား ဆုတ္ခြာစဥ္က ကဲ့သုိ႔ ဖ်က္ဆီးျခင္း မျပဳရန္ ၊ အထူးသျဖင့္ ရန္ကုန္ျမဳိ႕ ႏွင့္ ေရႊတိဂုံ ေစတိေတာ္ႀကီးအား ထိခုိက္မႈ မရွိေစရန္ ကတိက၀တ္ ကုိ ဂ်ပန္ အစုိးရ ထံ မွ ရယူႏုိင္ ခဲ့ပါသည္ ။ (၁၉၄၅) ခုႏွစ္ တြင္ နယ္ခ်ဲ႕ အဂၤလိပ္ တို႔ ျမန္မာျပည္ ကုိ ဒုတိယ အႀကီမ္ ျပန္လည္ သိမ္းပုိက္ေသာ အခါ နယ္ခ်ဲ႕ အဂၤလိပ္ လက္ေအာက္ မွ လြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈ ကို ထပ္မံ ဆင္ႏႊဲရန္ ဂ်ပန္ နိုင္ငံ တြင္ ေခတၱ တိမ္းေရွာင္ ေနထုိင္ခဲ့ပါသည္ ။ (၁၉၄၅) ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ မွ (၁၉၄၆) ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ အထိ မဟာမိတ္ တပ္မ်ား က ဂ်ပန္နိုင္ငံ ၊ ဆူဂါပို အက်ဥ္းေထာင္ တြင္ ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားခဲ့ ပါသည္ ။ (၁၉၄၆) ခုႏွစ္ တြင္ မဟာ ဗမာပါတီ ကုိ တည္ေထာင္ ဦးေဆာင္ ခဲ့ျပီး ၊ (၁၉၄၇) ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ မွ (၁၉၄၈) ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ လ အထိ ဦးႏု အစိုးရ ၏ ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေနွာင္ျခင္း ကို ခံခဲ့ ရပါသည္။ (၁၉၅၇) ခုႏွစ္ တြင္ နိုင္ငံေရး မွ အနားယူ ခဲ့ေသာ္လည္း ၊ (၁၉၆၆) ခုႏွစ္ ေမလ တြင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေန၀င္း စစ္အစိုးရ ၏ ထပ္မံ ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ျခင္း ကို ခံခဲ့ ရပါသည္။
မိသားစု
(၁၉၂၆) ခုႏွစ္ တြင္ ေဒၚခင္မမေမာ္ ႏွင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳခဲ့ျပီး ၊ သားသမီး (၇) ဦး ျဖစ္ေသာ ေဒၚတင္ဇာေမာ္ (ဗိုလ္ရန္နိုင္ ၏ ဇနီး) ၊ ဦးဇာလီေမာ္ ၊ ေဒါက္တာ မာလာေမာ္ ၊ ေဒၚသီတာေမာ္ ၊ ေဒၚဥမၼာေမာ္ (ေရွ႕ေန ႏုိင္ငံေရး သမားႀကီး ဦးရဲထြန္း ၏ ဇနီး) ၊ ဦးဗညားေမာ္ ၊ ဦးေနတာေမာ္ တို႔ ထြန္းကား ခဲ့ပါသည္။
နိုင္ငံတကာ ဆုခ်ီးျမွင့္မႈမ်ား
အဂၤလိပ္ အစိုးရ ၏ ပါလီမာန္ စနစ္ အရ (၁၉၃၇) ခုႏွစ္ တြင္ နိုင္ငံေတာ္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ အျဖစ္ တာ၀န္ယူသည့္ အခ်ိန္ တြင္ အဂၤလိပ္ အစိုးရက ဆာဘြဲ႕ ခ်ီးျမွင့္ ရန္ စီစဥ္ ခဲ့ေသာ္လည္း ေဒါက္တာ ဘေမာ္ သည္ အဂၤလိပ္ တို႔က ဗမာျပည္အား နယ္ခ်ဲ႕ သိမ္းပိုက္ ထားျခင္းကို ကန္႔ကြက္သည့္ အေနျဖင့္ ဆာဘြဲ႕ ခ်ီးျမွင့္ျခင္း ကို ျငင္းပယ္ ခဲ့ဲ့ပါသည္ ။ သို႔ေသာ္ (၁၉၄၃) ခုႏွစ္ ႏွင့္ (၁၉၄၄) ခုႏွစ္ တို႔တြင္ ဂ်ပန္ အစိုးရ က နိုင္ငံတကာ မွ နိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ခ်ီးျမွင့္သည့္ တက္ေန၀န္း ၊ ပထမ အဆင့္ “the Order of the Rising Sun, First Class” ႏွင့္ တက္ေန၀န္း ၊ ပုိလုိနီးယားပန္း အဆင့္ “the Order of the Rising Sun, Paulownia Flowers” တို႔ကို မူ ဂ်ပန္တို႔ က ျမန္မာနိုင္ငံ အား လြတ္လပ္ေရး ေပးသည့္ အတြက္ေၾကာင့္ လည္းေကာင္း ၊ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ ၏ အေျခအေန အရ ျမန္မာ့ေျမ ေပၚသို႔ ေရာက္ရွိ ေနေသာ ဂ်ပန္ စစ္တပ္ မ်ား၏ ေဘးရန္ မွ ျမန္မာျပည္သူ မ်ား ကို ကာကြယ္ရန္ အတြက္ လည္းေကာင္း လက္ခံ ရယူ ခဲ့ပါသည္။
စာအုပ္ေရးသား
နယ္ခ်ဲ႕ ဆန္႔က်င္ေရး ၊ လြတ္လပ္ေရး ရရွိေရး လႈပ္ရွားမႈ ၏ အတြင္းေရးမ်ား ကုိ ကုိယ္တုိင္ အေသးစိတ္ မွတ္တမ္းတင္ ေရးသား ထားေသာ “BREAKTHROUGH IN BURMA: MEMOIRS OF REVOLUTION, 1939-1946” အမည္ ရွိ စာအုပ္ ကုိ ျမန္မာျပည္ တြင္ ထုတ္ေ၀ခြင့္ မရရွိ သျဖင့္ ႏုိင္ငံျခားသုိ႔ မိတ္ေဆြမ်ား ၏ အကူအညီျဖင့္ ေပးပုိ႔ကာ (၁၉၆၈) ခုႏွစ္ တြင္ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံ ၊ နယူး ေဟဗင္ ရွိ ေယးလ္ တကၠသုိလ္ ပုံႏွိပ္တုိက္ မွ ရုိက္ႏွိပ္ ထုတ္ေ၀ ခဲ့ပါသည္။
ကြယ္လြန္
(၁၉၇၇) ခုႏွစ္ ေမလ (၂၈) ရက္ေန႔ တြင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ ၊ ဗဟန္းျမိဳ႕နယ္ ၊ တကၠသိုလ္ ရိပ္သာလမ္း ရွိ အမွတ္ (၈၁-ေအ) ေနအိမ္ တြင္ ကြယ္လြန္ ခဲ့ပါသည္။
Nainggandaw Adipadi 1943, Prime Minister 1937, Minister for Health & Education 1934
မိဘ ႏွင့္ ဇာတိ
ေဒါက္တာဘေမာ္ ကို ၁၈၉၃ ခုႏွစ္ ၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၈) ရက္ေန႔ တြင္ ဧရာ၀တီ ျမစ္၀ကြ်န္းေပၚ ရွိ ၊ မအူပင္ျမိဳ႕ တြင္ အမ်ိဳးသား နိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ ဦးေက်း နွင့္ ေဒၚသိန္းတင္ တို႔က ေမြးဖြား ခဲ့သည္။ ဖခင္ျဖစ္သူ ဦးေက်းမွာ က်ိဳကၡမီ ဇာတိ ျဖစ္ျပီး ၊ အဂၤလိပ္ ႏွင့္ ျပင္သစ္ ဘာသာစကား မ်ား ကို ကြ်မ္းက်င္စြာ ေျပာဆို ႏိုင္ေသာ ေခတ္ပညာတတ္ တစ္ဦး ျဖစ္ကာ ျမန္မာ ဘုရင္မ်ား ျဖစ္ေသာ မင္းတုန္းမင္း ႏွင့္ သီေပါမင္း တို႔၏ တရားရံုး အရာရွိ အျဖစ္ အမႈထမ္း ခဲ့ သူ ျဖစ္သည္။
ပညာအရည္အခ်င္း
ရန္ကုန္ျမိဳ႕ စိန္ေပါလ္ အထက္တန္းေက်ာင္း မွ တကၠသိုလ္၀င္တန္း ကို ေအာင္ျမင္ခဲ့ျပီး ၊ (၁၉၁၃) ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္ေကာလိပ္ မွ ဘီေအ ၊ ၀ိဇၨာ ဘြဲ႕ကို လည္းေကာင္း ၊ (၁၉၁၇) ခုႏွစ္ တြင္ အိႏၵိယနိုင္ငံ ကာလကၠာတား တကၠသိုလ္ မွ အမ္ေအ ၊ မဟာ ၀ိဇၨာ ဘြဲ႕ကို လည္းေကာင္း ၊ (၁၉၂၂) ခုႏွစ္ ႏွင့္ (၁၉၂၃) ခုႏွစ္မ်ားတြင္ အဂၤလန္နိုင္ငံ ၊ ကင္းဘရစ္ တကၠသိုလ္ ၌ ပါရဂူဘြဲ႕ စာတမ္း ျပဳစုျခင္းကို လည္းေကာင္း ၊ (၁၉၂၄) ခုႏွစ္ တြင္ လန္ဒန္ျမိဳ႕၊ ဂေရးအင္မွ ၀တ္လံုေတာ္ဘြဲ႕ (Bar-at-Law) ကို လည္းေကာင္း ၊ (၁၉၂၄) ခုႏွစ္ တြင္ပင္ ျပင္သစ္နိုင္ငံ ၊ ေဘာဒိုး တကၠသိုလ္ မွ ပီအိပ္ခ်္ဒီ ၊ ပါရဂူဘြဲ႕ ကို ျပင္သစ္ဘာသာျဖင့္ ေရးသား ေသာ က်မ္း ကုိ ျပဳစု ၍ လည္းေကာင္း ထူးခၽြန္စြာ တတ္ေျမာက္ ေအာင္ျမင္ ခဲ့ပါသည္။
အလုပ္အကိုင္
(၁၉၁၇) ခုႏွစ္မွ (၁၉၂၀) ခုႏွစ္ အတြင္း ရန္ကုန္ျမဳိ႔ တြင္ အထက္တန္းေက်ာင္း ၏ ေက်ာင္းအုပ္ အျဖစ္ လည္းေကာင္း ၊ ရန္ကုန္ေကာလိပ္ အဂၤလိပ္စာဌာန ၊ ဌာနမွဴး အျဖစ္ လည္းေကာင္း လုပ္ကိုင္ ခဲ့ပါသည္။ ရန္ကုန္ေကာလိပ္ အဂၤလိပ္စာ ဌာန၏ ဌာနမွဴး အျဖစ္ ျမန္မာ လူမ်ိဳး တစ္ဦး အား ပထမဦးဆံုး အၾကိမ္ ခန္႔အပ္ တာ၀န္ေပးျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
အဂၤလန္မွ ၀တ္လံုေတာ္ရ ဘြဲ႕ ရရွိျပီးေနာက္ (၁၉၂၄) ခုႏွစ္တြင္ ဗဟို တရားရံုးခ်ဳပ္ ၏ ၀တ္လံုေတာ္ အျဖစ္ လုပ္ကိုင္ ခဲ့ပါသည္။ (၁၉၃၀) ခုႏွစ္တြင္ ျဖစ္ပြားေသာ ေတာင္သူလယ္သမား ေတာ္လွန္ ပုန္ကန္မႈ ၏ ေခါင္းေဆာင္ ဆရာစံ ၏ ေခါင္းေဆာင္ ၀တ္လံုေတာ္ အျဖစ္ အမႈ ကို လိုက္ပါ ေဆာင္ရြက္ ေပးခဲ့ ပါသည္။
နိုင္ငံေရးသမားဘ၀
(၁၉၃၂) ခုနွစ္တြင္ က်င္းပေသာ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အျပတ္အသက္ အနိုင္ ရရွိသည့္ GCBA ၏ ပါလီမာန္ အဖဲြ႕ ၏ ေခါင္းေဆာင္ အျဖစ္ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျပီး ၊ ခြဲေရး-တြဲေရး တြင္ တြဲေရး ဖက္က ရပ္တည္ ခဲ့ပါသည္။ (၁၉၃၄) ခုႏွစ္တြင္ GCBA ၊ ပါလီမာန္ အဖြဲ႕၏ မူ၀ါဒ ေျပာင္းလဲျပီး အစုိးရ အဖြဲ႕ တြင္ ပါ၀င္ရန္ ဆုံးျဖတ္လုိက္ ေသာေၾကာင့္ ပညာေရး ႏွင့္ က်န္းမာေရး ၀န္ၾကီး အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ ခဲ့ပါသည္။ (၁၉၃၆) ခုႏွစ္ တြင္ ဆင္းရဲသား ၀ံသာနု ပါတီ ကို ထူေထာင္ ခဲ့ျပီး ၊ (၁၉၃၆) ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ကို ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ျပိဳင္ခဲ့ရာ အနိုင္ရရွိ သျဖင့္ ဦးပု အုပ္စု ႏွင့္ ညြန္႔ေပါင္း အစိုးရ ဖြဲ႔ ကာ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ အျဖစ္ (၁၉၃၇) ခုႏွစ္ မွ (၁၉၃၉) ခုႏွစ္ အထိ ေဆာင္ရြက္ ခဲ့ပါသည္။ (၁၉၃၉) ခုႏွစ္ တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရရွိေရး အတြက္ ပါလီမာန္ အတြင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ နယ္ခ်ဲ႕ အဂၤလိပ္ အစုိးရ က နည္းမ်ဳိးစုံ ျဖင့္ ဟန္႔တား ေႏွာက္ရွက္ ေနသျဖင့္ ပါလီမာန္ ျပင္ပ တြင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ နိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား ႏွင့္ ေက်ာင္းသား သခင္ လူငယ္မ်ား ကို စုစည္း ကာ “ထြက္ရပ္ဂိုဏ္း” ကို တည္ေထာင္ခဲ့ျပီး ၊ ထြက္ရပ္ဂိုဏ္း ၏ ဥကၠဌ အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ ကာ ျမန္မာ့ လြတ္လပ္ေရး လႈပ္ရွားမႈ ကို စတင္ ခဲ့ပါသည္ ။ ထို႔ေၾကာင့္ နယ္ခ်ဲ႕ အဂၤလိပ္ အစိုးရ က (၁၉၄၀) ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ တြင္ ဖမ္းဆီး ကာ ၊ ျပည္မ ႏွင့္ ေ၀းလံ ေသာ မိုးကုတ္ေထာင္ တြင္ ခ်ဳပ္ေနွာင္ ထားခဲ့ ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ (၁၉၄၂) ခုႏွစ္ ဧျပီလ တြင္ နယ္ခ်ဲ႕ အဂၤလိပ္ တို႔ ၏ မိုးကုတ္ေထာင္ မွ ထြက္ေျပး လြတ္ေျမာက္ ခဲ့ပါသည္ ။ (၁၉၄၂) ခုႏွစ္ တြင္ ဗမာ နိုင္ငံ ယာယီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေကာ္မတီ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈး အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ကာ ၊ (၁၉၄၃) ခုႏွစ္တြင္ ဗမာနိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရရွိေရး ျပင္ဆင္မႈ ေကာ္မရွင္ ၏ အၾကီးအကဲ အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ ခဲ့ပါသည္။ (၁၉၄၃) ခုနွစ္ ၾသဂုတ္လ (၁) ရက္ေန႔ တြင္ ျမန္မာနိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရရွိေသာ အခါ ဖြဲ႔႔စည္းသည့္ လြတ္လပ္ေသာ ဗမာျပည္ အစုိးရ ၏ နိုင္ငံေတာ္ အဓိပတိ အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါသည္။ (၁၉၄၄) ခုႏွစ္ တြင္ တုိက်ဳိျမဳိ႔ သုိ႔ ဂ်ပန္ ဘုရင္၏ ဧည္႔သည္ေတာ္ အျဖစ္ သြားေရာက္ကာ ဂ်ပန္စစ္တပ္မ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံ မွ ဆုတ္ခြာ သည္႔ အခ်ိန္တြင္ ျမန္မာျပည္ ၏ အေဆာက္အဦ ႏွင့္ သံယံဇာတ အေမြအႏွစ္ မ်ား ကုိ နယ္ခ်ဲ႕ အဂၤလိပ္ စစ္တပ္မ်ား ဆုတ္ခြာစဥ္က ကဲ့သုိ႔ ဖ်က္ဆီးျခင္း မျပဳရန္ ၊ အထူးသျဖင့္ ရန္ကုန္ျမဳိ႕ ႏွင့္ ေရႊတိဂုံ ေစတိေတာ္ႀကီးအား ထိခုိက္မႈ မရွိေစရန္ ကတိက၀တ္ ကုိ ဂ်ပန္ အစုိးရ ထံ မွ ရယူႏုိင္ ခဲ့ပါသည္ ။ (၁၉၄၅) ခုႏွစ္ တြင္ နယ္ခ်ဲ႕ အဂၤလိပ္ တို႔ ျမန္မာျပည္ ကုိ ဒုတိယ အႀကီမ္ ျပန္လည္ သိမ္းပုိက္ေသာ အခါ နယ္ခ်ဲ႕ အဂၤလိပ္ လက္ေအာက္ မွ လြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈ ကို ထပ္မံ ဆင္ႏႊဲရန္ ဂ်ပန္ နိုင္ငံ တြင္ ေခတၱ တိမ္းေရွာင္ ေနထုိင္ခဲ့ပါသည္ ။ (၁၉၄၅) ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ မွ (၁၉၄၆) ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ အထိ မဟာမိတ္ တပ္မ်ား က ဂ်ပန္နိုင္ငံ ၊ ဆူဂါပို အက်ဥ္းေထာင္ တြင္ ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားခဲ့ ပါသည္ ။ (၁၉၄၆) ခုႏွစ္ တြင္ မဟာ ဗမာပါတီ ကုိ တည္ေထာင္ ဦးေဆာင္ ခဲ့ျပီး ၊ (၁၉၄၇) ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ မွ (၁၉၄၈) ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ လ အထိ ဦးႏု အစိုးရ ၏ ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေနွာင္ျခင္း ကို ခံခဲ့ ရပါသည္။ (၁၉၅၇) ခုႏွစ္ တြင္ နိုင္ငံေရး မွ အနားယူ ခဲ့ေသာ္လည္း ၊ (၁၉၆၆) ခုႏွစ္ ေမလ တြင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေန၀င္း စစ္အစိုးရ ၏ ထပ္မံ ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ျခင္း ကို ခံခဲ့ ရပါသည္။
မိသားစု
(၁၉၂၆) ခုႏွစ္ တြင္ ေဒၚခင္မမေမာ္ ႏွင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳခဲ့ျပီး ၊ သားသမီး (၇) ဦး ျဖစ္ေသာ ေဒၚတင္ဇာေမာ္ (ဗိုလ္ရန္နိုင္ ၏ ဇနီး) ၊ ဦးဇာလီေမာ္ ၊ ေဒါက္တာ မာလာေမာ္ ၊ ေဒၚသီတာေမာ္ ၊ ေဒၚဥမၼာေမာ္ (ေရွ႕ေန ႏုိင္ငံေရး သမားႀကီး ဦးရဲထြန္း ၏ ဇနီး) ၊ ဦးဗညားေမာ္ ၊ ဦးေနတာေမာ္ တို႔ ထြန္းကား ခဲ့ပါသည္။
နိုင္ငံတကာ ဆုခ်ီးျမွင့္မႈမ်ား
အဂၤလိပ္ အစိုးရ ၏ ပါလီမာန္ စနစ္ အရ (၁၉၃၇) ခုႏွစ္ တြင္ နိုင္ငံေတာ္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ အျဖစ္ တာ၀န္ယူသည့္ အခ်ိန္ တြင္ အဂၤလိပ္ အစိုးရက ဆာဘြဲ႕ ခ်ီးျမွင့္ ရန္ စီစဥ္ ခဲ့ေသာ္လည္း ေဒါက္တာ ဘေမာ္ သည္ အဂၤလိပ္ တို႔က ဗမာျပည္အား နယ္ခ်ဲ႕ သိမ္းပိုက္ ထားျခင္းကို ကန္႔ကြက္သည့္ အေနျဖင့္ ဆာဘြဲ႕ ခ်ီးျမွင့္ျခင္း ကို ျငင္းပယ္ ခဲ့ဲ့ပါသည္ ။ သို႔ေသာ္ (၁၉၄၃) ခုႏွစ္ ႏွင့္ (၁၉၄၄) ခုႏွစ္ တို႔တြင္ ဂ်ပန္ အစိုးရ က နိုင္ငံတကာ မွ နိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ခ်ီးျမွင့္သည့္ တက္ေန၀န္း ၊ ပထမ အဆင့္ “the Order of the Rising Sun, First Class” ႏွင့္ တက္ေန၀န္း ၊ ပုိလုိနီးယားပန္း အဆင့္ “the Order of the Rising Sun, Paulownia Flowers” တို႔ကို မူ ဂ်ပန္တို႔ က ျမန္မာနိုင္ငံ အား လြတ္လပ္ေရး ေပးသည့္ အတြက္ေၾကာင့္ လည္းေကာင္း ၊ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ ၏ အေျခအေန အရ ျမန္မာ့ေျမ ေပၚသို႔ ေရာက္ရွိ ေနေသာ ဂ်ပန္ စစ္တပ္ မ်ား၏ ေဘးရန္ မွ ျမန္မာျပည္သူ မ်ား ကို ကာကြယ္ရန္ အတြက္ လည္းေကာင္း လက္ခံ ရယူ ခဲ့ပါသည္။
စာအုပ္ေရးသား
နယ္ခ်ဲ႕ ဆန္႔က်င္ေရး ၊ လြတ္လပ္ေရး ရရွိေရး လႈပ္ရွားမႈ ၏ အတြင္းေရးမ်ား ကုိ ကုိယ္တုိင္ အေသးစိတ္ မွတ္တမ္းတင္ ေရးသား ထားေသာ “BREAKTHROUGH IN BURMA: MEMOIRS OF REVOLUTION, 1939-1946” အမည္ ရွိ စာအုပ္ ကုိ ျမန္မာျပည္ တြင္ ထုတ္ေ၀ခြင့္ မရရွိ သျဖင့္ ႏုိင္ငံျခားသုိ႔ မိတ္ေဆြမ်ား ၏ အကူအညီျဖင့္ ေပးပုိ႔ကာ (၁၉၆၈) ခုႏွစ္ တြင္ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံ ၊ နယူး ေဟဗင္ ရွိ ေယးလ္ တကၠသုိလ္ ပုံႏွိပ္တုိက္ မွ ရုိက္ႏွိပ္ ထုတ္ေ၀ ခဲ့ပါသည္။
ကြယ္လြန္
(၁၉၇၇) ခုႏွစ္ ေမလ (၂၈) ရက္ေန႔ တြင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ ၊ ဗဟန္းျမိဳ႕နယ္ ၊ တကၠသိုလ္ ရိပ္သာလမ္း ရွိ အမွတ္ (၈၁-ေအ) ေနအိမ္ တြင္ ကြယ္လြန္ ခဲ့ပါသည္။
No comments:
Post a Comment