ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ေရးစပ္ခဲ့ေသာ သီခ်င္းႏွင့္ ဂ်ဴဗလီျမင္ကြင္း
ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္း ဗမာ့ကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္ (ဘီဒီေအ) ဖြဲ႕စည္းခါစကျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ပ်ဥ္းမနားၿမိဳ႕ ရွမ္းကန္အနီးတြင္ ေခတၱေနထိုင္လ်က္ရွိသည္။ ပ်ဥ္းမနားစစ္႐ုံးမွေန၍ တစ္ျပည္လံုးရွိတပ္မ်ားကို စီမံခန္႔ခြဲလ်က္ရွိၿပီး တစ္ဖက္၌လည္း ဂ်ပန္တို႔ႏွင့္ တည့္ေအာင္ေပါင္းသင္းေနရဆဲ ကာလျဖစ္၏။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ အလုပ္တာဝန္မ်ားၿပီးဆံုးပါက တစ္ခါတစ္ရံေနအိမ္ေပၚမွဆင္းလာၿပီး ဝန္းက်င္၌လမ္းေလွ်ာက္ကာ ရံဖန္ရံခါ ကင္းေစာင့္တာဝန္ယူေနေသာ ကင္းတဲရွိရာေလွ်ာက္သြားၿပီး တာဝန္က်ရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္ စကားစျမည္ ေျပာတတ္သည္။ ရဲေဘာ္ေလးမ်ားသည္ အစတြင္ တပ္မေတာ္၏ အႀကီးဆံုးပုဂၢိဳလ္ က လာေရာက္စကားေျပာဆိုျခင္း ကို ေၾကာက္ရြံ႕ေနေသာ္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ ေဖာ္ေရြပြင့္လင္းသည့္ ဟန္ပန္ေၾကာင့္ ေနာက္ပိုင္း၌ ျပန္ လည္ဆက္ဆံရဲလာၾကသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ အလုပ္မ်ားၿပီးဆံုး ခ်ိန္တြင္ ရံဖန္ရံခါ ခ်ည္ပုဆိုးႏွင့္ ရွပ္အက်ႌႏြမ္းဝတ္ဆင္ကာ ရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္ ေရွးေဟာင္းေႏွာင္းျဖစ္ မ်ား ေျပာတတ္သည္။ ရဲေဘာ္ တစ္ဦးခ်င္း၏ အေၾကာင္းလည္း ေမးတတ္သည္။ စကားေျပာစဥ္ သေဘာက်သည့္အခါ လက္ခုပ္လက္ဝါးတီးလ်က္ ရယ္ေမာတတ္သည္။ ရဲေဘာ္မ်ားလည္း ေၾကာက္ရြံ႕မႈေလ်ာ့နည္းသြားၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္အျပန္အလွန္ဆက္ဆံလာႏုိင္ ကာ ေပ်ာ္ရႊင္လာၾကသည္။ ရဲေဘာ္မ်ားသည္ ငယ္ရြယ္သူမ်ားပီပီ အားလပ္ခ်ိန္မ်ားတြင္ ပါးစပ္ထဲ၌ေတြ႔သည့္ ေရာက္တတ္ရာရာသီခ်င္းမ်ားကို ဆိုၾကေလ့ရွိသည္။ ဤသည္ကိုလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္က သတိထားမိပံုေပၚ၏။ တစ္ေန႔ . . . ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ အိမ္ေပၚမွဆင္းလာၿပီး ကင္းတဲဆီေလွ်ာက္လာကာ ရဲေဘာ္မ်ားကို သူသီခ်င္းတစ္ပုဒ္ စပ္ဆိုလာေၾကာင္း၊ အားလပ္ခ်ိန္မ်ားတြင္ ေရာက္တတ္ရာရာဆိုၾကမည့္အစား ယခုသီခ်င္းကို သီဆိုႏုိင္ပါေၾကာင္းေျပာကာ ေအာက္ပါသီခ်င္းကို ဟန္ႏွင့္မာန္ႏွင့္ ဆိုျပေလသည္။
ဗမာျပည္ႀကီး လြတ္လပ္မႈကိုလူထုလိုခ်င္သည္. . . လိုခ်င္သည့္လြတ္လပ္မႈကို လူထုအမွန္ရမည္...တပ္မေတာ္ေသြးနဲ႔ အရင္းစိုက္တည္ လြတ္လပ္ေရးကို ေပးတိုက္သည္ . . . လူထုဟာ ညီၫြတ္ကာမွ တကယ္ပဲ လြတ္လပ္မည္ . . .
ရာဇဝင္အဆက္ဆက္က လြတ္လပ္တဲ့ျမန္မာျပည္ . . . ကခ်င္၊ ကရင္၊ မြန္၊ ရွမ္း၊ ျမန္မာ၊ ထားဝယ္၊ ၿမိတ္နဲ႔သာ ရခိုင္လည္း မက်န္ ဆယ့္ေျခာက္သန္းလည္း မ်ဳိးႏြယ္စံုညီ ဇြဲနဲ႔အားသြန္မည္ . . . ျပာျဖစ္တဲ့တို႔တုိင္းျပည္ တို႔ထူ ေထာင္မည္ . . . တာဝန္ကိုယ္စီ ထမ္းရြက္လို႔အတည္ အလုပ္လုပ္ ရမည္. . . လူထုဗိမာန္တည္ေဆာက္ေရးကုိ အုတ္ျမစ္အေျခ တည္...လူထုခ်ီမ ျပည္ႂကြမည္...
သီခ်င္းဆံုးသည့္အခါ ရဲေဘာ္မ်ားက ၾသဘာေပးၾကၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေပးေသာသီခ်င္းစာသား ကို ကူးယူကာ ေနာင္ရက္မ်ားတြင္ ႀကိဳးၾကားႀကိဳးၾကား သီဆိုလာ ၾကသည္။ ထုိသီခ်င္းကို လြတ္လပ္ေရးရၿပီးသည့္အခါ ထုိစဥ္က ဗိုလ္ ခ်ဳပ္ႏွင့္ဆံုေတြ႕ခဲ့ေသာ တပ္ရင္း (၁)၊ တပ္ခြဲ(၄) ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ ဝင္ ဗိုလ္ႀကီးဗလတပ္၌ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္သည့္ တပ္ၾကပ္ ေအာင္ေဖက ရဲေဘာ္သာဒင္ (ျမဝတီမဂၢဇင္းအယ္ဒီတာ)အား ျပန္လည္ေျပာျပကာ သီဆိုျပခဲ့ သည္။ ရဲေဘာ္သာဒင္သည္ ထုိစဥ္က ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္တင္ေဖ၏ တာဝန္ေပးခ်က္အရ တပ္မေတာ္ မွတ္တမ္းမ်ားကို စုေဆာင္းေနရ သူျဖစ္၏။ ရဲေဘာ္သာဒင္သည္ ခ်က္ခ်င္းပင္ ယဥ္ေက်းမႈဌာနမွ တေယာကိုၾကည္ၫြန္႔ကိုေခၚယူ၍ ရဲေဘာ္ေအာင္ေဖ သီဆိုျပသည့္ သီခ်င္းကို ဂီတသေကၤတျဖင့္ ေျပာင္းလဲေစကာ စႏၵရားဦးၾကည္ တူရိယာအဖြဲ႕ႏွင့္ ျပန္လည္တီး မႈတ္ သီဆိုၾကည့္ခဲ့သည္။ ထုိသို႔ သီဆိုတီးမႈတ္ေသာအခါ ေျပျပစ္ ေကာင္းမြန္သည့္ သီခ်င္းအျဖစ္ ေတြ႕ရၿပီး ဇာတိမာန္သီခ်င္းအျဖစ္ခံစားရသည္ဟုဆိုပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကိုယ္တိုင္ ေရးစပ္ခဲ့ေသာ သီခ်င္းျဖစ္ေသာ္လည္း လက္ဆင့္ ကမ္းသူသည္ ေတးသြားႏွင့္ စာ သားသာ မွတ္မိၿပီး ေခါင္းစဥ္ကိုမူ ေမ့ေလ်ာ့ေနေလၿပီ။ အဆိုပါေတးသီခ်င္းကို ၁၉၆၈ ဝန္းက်င္ က သီဆိုတီးခတ္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္း တြင္ တျဖည္းျဖည္းတိမ္ျမဳပ္လာ ကာ ေနာက္ဆံုး၌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေရးစပ္ ခဲ့ေသာသီခ်င္းရွိသည္ဟုပင္ သိသူအေတာ္နည္းခဲ့သည္။ ထုိသီခ်င္းရွာေဖြေတြ႕ၿပီး သီဆိုတီးခတ္သည့္အခ်ိန္ကပင္ ႏွစ္ ၅၀ ခန္႔ၾကာၿပီျဖစ္၍ ယခုအခါ လံုးဝနီးပါး တိမ္ျမဳပ္ေနၿပီျဖစ္သည္။ ထုိသီခ်င္းဗိုလ္ခ်ဳပ္ေရးစပ္ခ်ိန္က ေဒၚခင္ၾကည္ႏွင့္ မေတြ႕ေသးဘဲ လူပ်ဳိလူလြတ္ဘဝတြင္သာရွိေသးေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ဂီတအႏုပညာရွင္မ်ား
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကိုၾကည့္လွ်င္ အၿမဲ မႈန္ကုပ္ကုပ္၊ ႐ႈသိုးသိုး ျမင္ရၿပီး မ်က္ႏွာက အစဥ္ခက္ထန္သျဖင့္ အႏုပညာမရွိသူဟု ယူဆသူ မနည္း။ ဝတ္ဆင္ရာတြင္လည္း ဖုိသီဖတ္သီျဖင့္ ၿပီးစလြယ္ ဝတ္ ဆင္တတ္ၿပီး ေက်ာင္းသားဘဝက ဆံပင္စုတ္ဖြား ျမင္ရေလ့ရွိရာ လူထူးလူဆန္းသဖြယ္ ၾကည့္သူ မနည္းခဲ့။ ထုိ႔ေနာက္ စာေရးဆရာ ဒဂုန္တာရာ(ကိုေဌးၿမိဳင္)က တာရာမဂၢဇင္းမွ ေအာင္ဆန္း (သို႔မဟုတ္) အ႐ိုင္း ဟူ၍ ေရးလိုက္ရာ စိတ္ထိခိုက္သြားပံုေပၚသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ‘‘ေဌးၿမိဳင္ကေတာ့ ကိုယ့္ကို အ႐ိုင္းလို႔ေရးတယ္။ ကိုယ္ဒီေလာက္လည္း မ႐ိုင္းေသး ပါဘူးကြာ’’ဟု တံု႔ျပန္ေျပာၾကား ၏။ အမွန္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ လူပီ သလြန္းသူျဖစ္သည္။ ေလာက ဝတ္၊ ဧည့္ဝတ္မလုပ္တတ္။ ေျပာ စရာရွိလွ်င္ ဘြင္းဘြင္းေျပာတတ္ သည္။ ခံစားစရာရွိလွ်င္ သူမ်ား ထက္ ခံစားတတ္သည္။ သို႔ေသာ္ သူ႔စိတ္အလ်ဥ္သည္ ေန႔ေန႔ညည လြတ္လပ္ေရးအတြက္သာျဖစ္ေန၍ အျခားအာ႐ံုမမ်ားႏိုင္ဘဲ လြတ္လပ္ေရးမည္သို႔ အရယူမည္ နည္းဆိုသည္သာ ေတြးေတာႀကံ ဆေနသူျဖစ္၏။ တစ္ခါတေလ စိတ္လက္ေပါ့ပါးသည့္အခါမ်ဳိး တြင္သာ သီခ်င္းဆိုညည္းေလ့ရွိ သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မၾကာမၾကာ ညည္းတတ္ေသာ သီခ်င္းအခ်ဳိ႕မွာ အဆိုေတာ္ ေဒၚေမရွင္ႏွင့္ ဒိုရာ သန္းေအး (ဘိလပ္ျပန္သန္း)တို႔၏ သီခ်င္းမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ သီခ်င္းေၾကာင့္ပင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္စြံခဲ့သည္ မဟုတ္ပါေလာ။
တစ္ခါတြင္ အလုပ္ပင္ပန္း လြန္းသည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ အျပင္း ဖ်ား၍ အလံျပဘုရားလမ္းရွိ ဂ်ပန္ ေခတ္ ေဆး႐ံုႀကီးသို႔တက္ခဲ့ရာ ျပဳစုယုယေကာင္းေသာ သူနာျပဳ ဆရာမ မခင္ၾကည္ႏွင့္ေတြ႕ဆံုၿပီး သံမဏိစိတ္မ်ား အရည္ေပ်ာ္က် ကာ မခင္ၾကည္ကို ပိုးေလသည္။ ပိုးရာတြင္လည္း ႐ိုး႐ိုးမပိုး၊ ညီ အစ္ကိုလိုရင္းႏွီးေသာ ဂီတစာဆို ေရႊႊတိုင္ၫြန္႔ကို အပူကပ္ကာ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ေရးခိုင္းပါသည္။ ေရႊတိုင္ၫြန္႔သည္ နန္းေတာ္ေရွ႕ ဆရာတင္ေရးၿပီး ေဒၚၾကည္ေအာင္သီဆိုေသာ ‘ရာသီေတာ္ဦး’ သီခ်င္းသံစဥ္ထဲ ယခုအခါ ဆရာမဟုလူသိမ်ားသည့္ မူရင္း ေသာ္ တာယုန္စႏၵီ အမည္ရသီခ်င္းစာ သားကို ေျပာင္းလဲေရးခဲ့သည္။ အဆိုပါသီခ်င္း၏ အမ်ဳိးသမီးဆို ေသာအပိုဒ္တြင္ ထိန္ၾကည္ လေရာင္သန္းေတာ့ အလြမ္းပိုပါ သည္ . . . ခ်စ္သူရွိရင္ ဖြင့္ေျပာပါ အတည္ ၌ ထိန္ဆိုေသာစာလံုးမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ငယ္နာမည္ ထိန္လင္း ကိုယူထားၿပီး ၾကည္မွာကား ခင္ၾကည္ကို အဖ်ားဆြတ္၍ေပး ထားျခင္းျဖစ္၏။ လူပံုအလယ္ တြင္ မွတ္မွတ္ရရ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သီခ်င္း သီဆိုခဲ့သည့္ျဖစ္ရပ္မွာ ႏွစ္ႀကိမ္ ရွိပါသည္။ ပထမအႀကိမ္မွာ ေက်ာင္းေနဖက္ သူငယ္ခ်င္း ကိုလွေမာင္၏ မဂၤလာေဆာင္တြင္ ျဖစ္ၿပီး ဒုတိယအႀကိမ္မွာ လြတ္ လပ္ေရးအတြက္ ေတာင္းဆိုရန္ အဂၤလန္သို႔အသြား ဧည့္ခံပြဲ၌ ဒုိရာသန္းေအး သီခ်င္းဆုိရာတြင္ သံၿပိဳင္အပိုဒ္အေရာက္ ဝုိင္းဝန္း ဆိုၾကရာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဝင္ေရာက္သီ ဆိုခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ေတးဂီတ၏ စြမ္းပကားကို နားလည္ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ ဆန္းသည္ လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲ စဥ္အတြင္း လူထုကို စည္း႐ံုးရာ၌ ဂီတကို ေကာင္းစြာအသံုးျပဳႏုိင္ခဲ့ သည္။ ဂီတပညာရွင္မ်ားျဖစ္ၾက ေသာ ဝုိင္အမ္ဘီဆရာတင္၊ နန္း ေတာ္ေရွ႕ဆရာတင္၊ သဟာယ ဆရာတင္၊ ဒဂုန္ဆရာတင္၊ ဆရာေရႊျပည္ေအး၊ ဆရာေရႊတိုင္ၫြန္႔၊ ဆရာရန္ႏိုင္စိန္ႏွင့္ ဂီတာစိမ္း ေမာင္တို႔သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ရင္းႏွီး ကြၽမ္းဝင္သူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ အမ်ဳိးသမီးမ်ားထဲတြင္ ယူနီဗာစီ တီျမသန္းၾကည္ႏွင့္ (ေဒၚ) စိန္ပါ တီတို႔သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ပတ္သက္ သည့္သီခ်င္းမ်ား၊ လြတ္လပ္ေရး တုိက္ပြဲဝင္သီခ်င္းမ်ားသီဆိုခဲ့သူ ႏွစ္ဦးျဖစ္၏။ ၎တို႔သည္ ဗိုလ္ ခ်ဳပ္၏တိုက္တြန္းမႈျဖင့္ ေတးသီ ခ်င္းအမ်ားအျပား စပ္ဆိုခဲ့ၾက သည္။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္တြင္ ဗဟန္း ေရႊဂံုတိုင္လမ္း အမွတ္ (၁၅၆)၌ ဥကၠ႒ဒဂုန္ဆရာတင္၊ အတြင္းေရးမွဴးရန္ႏုိင္စိန္၊ အမႈေဆာင္မ်ား ျဖစ္ၾကေသာ သဟာယဆရာတင္၊ေရႊတိုင္ၫြန္႔၊ နန္းေတာ္ေရွ႕ဆရာ တင္ႏွင့္ ယူနီဗာစီတီျမသန္းၾကည္ တို႔သည္ ရန္ႏုိင္လြတ္လပ္ေရး ဂီတအဖြဲ႕ကို တည္ေထာင္ကာ ဇာတိမာန္ေတးသီခ်င္းမ်ား၊ လြတ္လပ္ေရးေတးသီခ်င္းမ်ားစပ္ဆိုၿပီး လူထုထဲပ်ံ႕ႏွံ႕ေအာင္ တြင္တြင္ႀကီး လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရး သီခ်င္းမွာကား ထုိမတိုင္မီကတည္းက လူထုထဲပ်ံ႕ႏွံ႕ေနၿပီျဖစ္သည္။ စာသား သခင္ထြန္းအုပ္ေရးသားၿပီး ေတး သြား သဟာယဆရာတင္၏ အဆိုပါသီခ်င္းကို ၾကားမိသူတိုင္း ရင္နင့္ေအာင္ ခံစားၾကရသည္။
ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးအတြက္ တပ္ မေတာ္ဖြဲ႕ဖို႔ ဂ်ပန္ျပည္မွာကြယ္ တကယ္ပဲ အသက္နဲ႔လဲလို႔ ဆင္းရဲဒုကၡခံကာ ႀကံစည္တယ္ သူရဲေကာင္းတဲ့ ဗိုလ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ အာဇာနည္ေတြရယ္ . . . အစရွိ ေသာမူရင္းသီခ်င္းကို ျပဇာတ္ မင္းသားမ်ဳိးခ်စ္သီဆိုၿပီး ေနာင္ အခါ ကိုအံ့ႀကီးက ျပန္လည္သီဆို ခဲ့သည္။
ဗမာႏုိင္ငံဂုဏ္ကုိ ကယ္တင္ ခဲ့တဲ့ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနာ္ . . . ေအာင္ ဆန္းေနာ္ . . . ေတဇေနာ္ . . . တို႔စစ္သည္ေသြးတစ္စက္ ရာ ျပည္ေထာင္ . . . ဟုသံၿပိဳင္သီဆို သည့္ ကယ္တင္ခဲ့တဲ့ေအာင္ဆန္း ေနာ္ သီခ်င္းကို ဒဂုန္ဆရာတင္၊ ရန္ႏုိင္စိန္ႏွင့္ ေရႊတိုင္ၫြန္႔တို႔ သံုးဦးေပါင္းေရးၿပီး ျပည္သန္းႏြယ္သီဆိုခဲ့သည္။ ထို႔အတူ ေတာင္တန္းႏွင့္ျပည္မ တစ္ေသြးတည္း ျဖစ္ျခင္း ျပယုဂ္အျဖစ္ ေတာင္တန္းဗိုလ္ ေတးသြား၊ တစ္ႏွစ္အတြင္း လြတ္လပ္ေရးေပးရန္သီဆိုေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ပဏာမေတးသြားႏွင့္ ျမန္မာလူထုေသြးစည္းရန္ သီခ်င္းတို႔ကို သဟာယဆရာတင္ကပင္ ေရးစပ္ေပးခဲ့ သည္။ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေျပာၾကားေသာ ‘ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး’ မိန္႔ခြန္း အၿပီးတြင္ ဆရာရန္ႏုိင္စိန္က ‘ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး’သီခ်င္း ကိုေရးကာ အဆိုေတာ္(ေဒၚ)စိန္ ပါတီက သီဆိုေပးခဲ့သည္။ (ေဒၚ) စိန္ပါတီသည္ ကမၻာစစ္ႀကီးမျဖစ္ မီကပင္ သခင္မခံယူၿပီး တို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ ကိုင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူျဖစ္၏။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ ဖက္ဆစ္ ေတာ္လွန္ေရး ကာလအတြင္း တပ္မေတာ္အေပၚ ေထာက္ခံရန္ လူထုအင္အားကိုအရယူဖို႔ရာ ဆံုး ျဖတ္ၿပီး ဆရာေရႊတိုင္ၫြန္႔အား တပ္မေတာ္သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ ေရး စပ္ေပးပါရန္ ေတာင္းခံခဲ့သည္။ ထုိစဥ္က ဆရာေရႊတိုင္ၫြန္႔သည္ အဆုတ္ေရာဂါျဖင့္ အိပ္ရာထဲလဲ ေနၿပီျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ၏ေတာင္းခံမႈကို မျငင္းပယ္ႏိုင္။ မက်န္းမာသည့္ၾကားက ‘တပ္ မေတာ္ႀကီးကို အင္အားရွိဖို႔ အရာ ရာမွာကူညီ ရဲေဘာ္အေပါင္းကို ကုိယ့္ေသြးသားလုိ အစဥ္မေမ့ အပ္ေပၿပီ’ စာသားပါဝင္ေသာ နာမည္ေက်ာ္ တပ္မေတာ္အင္အားသီခ်င္းကို ေရးစပ္ေပးခဲ့သည္။ ထုိသို႔ေရးၿပီးမၾကာ ဆရာေရႊတိုင္ ၫြန္႔ ကြယ္လြန္သြားပါသည္။ စ်ာပနတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း သည္ ဆရာေရႊႊတိုင္ၫြန္႔၏ အသုဘအေခါင္းေပၚ၌ ေတာ္လွန္ ေရးအလံကို အုပ္လႊမ္းေစကာ ဂုဏ္ျပဳခဲ့ေလသည္။
ဤသို႔ျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး တိုက္ပြဲ အဆင့္ဆင့္တြင္ ဂီတပညာရွင္မ်ားႏွင့္ပူးေပါင္းကာ လူထုအားကို အရ ယူၿပီး အမ်ဳိးသားေသြးစည္းညီ ၫြတ္ေရးအတြက္ လႈံ႕ေဆာ္စည္း ႐ံုးႏိုင္ခဲ့သည္။ လူထု၏ႏွလံုး၊ လူထုဟဒယကို ဖမ္းဆုပ္ရာ၌ ဂီတ၏စြမ္းပကား အေရးႀကီး ေၾကာင္း သိရွိေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ ဂီတပညာရွင္တို႔သည္ လူထုကို လက္တြဲညီညီျဖင့္ ၿမိဳင္ၿမိဳင္ႀကီး စည္း႐ံုးခဲ့ၾကသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ကြယ္လြန္ရွာၿပီ
၁၉၄၇ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂ ရက္ တြင္ အဂၤလန္မွျပန္လည္ေရာက္ လာေသာဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ လူထုကို ‘တစ္ႏွစ္အတြင္း လြတ္လပ္ေရး ရေစမည္’ဟု ကတိေပး၏။ ေပးသည့္အတိုင္းပင္ အဂၤလိပ္အစိုးရေတာင္းဆိုေသာ ေတာင္တန္းႏွင့္ ျပည္မ တစ္ေသြးတည္းရွိေၾကာင္း ျပသသည့္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို ေအာင္ျမင္စြာ ခ်ဳပ္ဆိုႏုိင္ခဲ့ၿပီး လြတ္လပ္ေရးသည္ လက္တစ္ ကမ္းအကြာ၌ေရာက္ေနေပၿပီ။ ထုိသို႔ေသာအခ်ိန္၌ ဂဠဳန္ဦးေစာ ႏွင့္ အေပါင္းပါလူတစ္စု၏လက္ ခ်က္ျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္တကြ ေခါင္း ေဆာင္ႀကီးမ်ားသည္ ၁၉၄၇ ဇူလိုင္ ၁၉ ရက္၊ စေနေန႔နံနက္ ၁၀ နာရီ ၃၇ မိနစ္တြင္ လုပ္ႀကံ သတ္ျဖတ္ျခင္းခံခဲ့ရေလသည္။ ျမန္မာ့ဦးစြန္းကား အၫြန္႔က်ဳိးခဲ့ ၿပီ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ခံရျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ဘရင္းဂန္းေသနတ္ ၂၀၀ ေပ်ာက္ဆံုးျခင္းကို ေပါ့ေပါ့ေလ်ာ့ေလ်ာ့သေဘာထားခဲ့သည္ဟု ေနာင္အခါ အခ်ဳိ႕ကေရးသားၾကရာ မွားပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ ထုိကိစၥ အေပၚအေလးအနက္ထားခဲ့ၿပီး မကြယ္လြန္မီ ေလးရက္အလိုတြင္ ေပ်ာ္ဘြယ္ဦးျမအား ေခၚယူ၍ ဘုရင္ခံထံ သြားေရာက္ကာ စစ္ လက္နက္ပစၥည္းမ်ားေပ်ာက္ဆံုး သြားမႈကို တင္ျပေျပာဆုိသလုိ ဇူလိုင္ ၁၆ ရက္တြင္လည္း သခင္ ႏုႏွင့္အတူ ဘုရင္ခံထံ ထပ္မံသြား ေရာက္ကာ လက္နက္မ်ားေပ်ာက္ဆံုးေနမႈကို အေခ်အတင္ ေဆြး ေႏြးခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ မကြယ္ လြန္မီဇူလိုင္ ၁၈ ရက္ကလည္း ဖဆပလ အမႈေဆာင္မ်ားအား ေနအိမ္သို႔ ဖိတ္ေခၚၿပီး လက္နက္ ေပ်ာက္ဆံုးမႈႀကီးကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ ထုိေဆြးေႏြးပြဲသို႔ သခင္ႏု၊ ဦးဗေဆြ၊ ဗိုလ္မွဴးေအာင္ႏွင့္ ဗိုလ္ စိန္မွန္တို႔ပင္ တက္ေရာက္ခဲ့ၾက သည္။ သို႔ရာတြင္ အစည္းအေဝး က်င္းပရာ အတြင္းဝန္႐ံုးမ်ားအေစာင့္အေရွာက္ ေပါ့ေလ်ာ့မႈကပင္ ျမန္မာျပည္သမိုင္း၌ မည္သုိ႔မွ် ေဖ်ာက္ဖ်က္မရႏိုင္ေသာ ေသြးစြန္းမႈႀကီး ျဖစ္ေစခဲ့သည္။
ဂ်ဴဗလီျမင္ကြင္းႏွင့္အာဇာနည္သီခ်င္းမ်ား
‘‘ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖမ်ားခင္ဗ်ား၊ ခင္ဗ်ားတို႔၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ေခါင္း ေဆာင္ႀကီး အေလာင္းကို ယူလာ ပါၿပီ၊ ယူလာပါၿပီ။ ေနာက္ဆံုး အ႐ိုအေသျပဳေသာအားျဖင့္ အေလးျပဳၾကပါ။ ဦးထုပ္မ်ားကုိခြၽတ္၊ ထီးမ်ားကိုပိတ္ကာအေလးျပဳၾကပါ’’ဟု အသံခ်ဲ႕စက္ျဖင့္ ေၾကညာေသာအခါ လူထုသည္ မ်က္ရည္စိုရႊဲျဖင့္ ဂါရဝျပဳ ငိုပဲြဆင္ၾကသည္။ ေျမာက္ျမားလွေသာ ရဟန္းရွင္လူအေပါင္းတို႔သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား အေလာင္းကို တိုးေဝွ႕ၾကည့္ရင္း ငို႐ႈိက္သံေတြမစဲၾက။ တပ္မေတာ္သားမ်ားသည္ လက္သီးတဆုပ္ဆုပ္ျဖင့္ အံကိုႀကိတ္ကာ မ်က္ရည္ရစ္ဝဲေနၾကသည္။
ဇူလိုင္ ၁၉ ရက္က လုပ္ႀကံ သတ္ျဖတ္ခံရေသာ ေခါင္းေဆာင္ ႀကီးမ်ား႐ုပ္ကလာပ္ကို ဇူလိုင္ ၂၀ ရက္ေန႔လယ္တြင္ ေရႊတိဂံုဘုရား လမ္းအနီးရွိ ဂ်ဴဗလီေဟာ (Jubi -lee hall) အေဆာက္အအံုသို႔ သယ္ေဆာင္လာျခင္းျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္႐ုပ္ကလာပ္ကို ဗဟန္း တာဝါလိန္းလမ္း ေနအိမ္မွ ကန္ပတ္လမ္း၊ ထုိမွ ဖဆပလရပ္ ကြက္ကိုျဖတ္ကာ အလံျပဘုရား လမ္း၊ ဆူးေလဘုရားလမ္း၊ ဖေရ ဇာ(အေနာ္ရထာလမ္း) တစ္ ေလွ်ာက္သယ္ေဆာင္လာၿပီး သိမ္ႀကီးေစ်းမွ ခ်ဳိးေကြ႕လိုက္ရာ ေဆး႐ံုႀကီးအေရာက္တြင္ ဦးဘဝင္း၊ သခင္ျမ၊ မန္းဘခိုင္၊ ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိ၊ ဦးရာဇတ္၊ ဦးအုန္းေမာင္ႏွင့္ ရဲေဘာ္ကိုေထြးတို႔၏ ႐ုပ္ကလာပ္မ်ားႏွင့္ေပါင္းကာ ဂ်ဴဗလီေဟာဆီသုိ႔ သယ္ပို႔ၾကသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္႐ုပ္ကလာပ္ မေရာက္မီေလးတြင္ ကြယ္လြန္သြားေသာ မုိင္းပြန္ေစာ္ဘြားႀကီး အေလာင္းကိုလည္း တစ္ပါတည္း ယူေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ လမ္းေဘးတစ္ဖက္တစ္ခ်က္တြင္ ျပည္သူမ်ားကလမ္းလံုးၫႊတ္မွ် ဂါရဝျပဳၾကသည္။
ဂ်ဴဗလီေဟာတြင္ ခန္းမ အတြင္းရွိ တိုင္လံုးႀကီးမ်ားအထက္ နံရံမ်ား၌ ေရႊေရာင္ယုိးဒယားပန္း ခက္မ်ားဆင္ယင္ထားၿပီး စင္ျမင့္ ေပၚတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ လြတ္လပ္ ေရးဦးေဆာင္ပံုပန္းခ်ီကားခ်ပ္၊ ဖဆပလအလံေတာ္ေအာက္တြင္ ကရင္၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ျမန္မာ၊ အစရွိသည့္ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံု ပါဝင္ေသာ ပန္းခ်ီကားခ်ပ္ႀကီး ခ်ိတ္ဆြဲထားသည္။ ပန္းခ်ီကား မ်ားေရွ႕တြင္ ဖဆပလအလံႏွစ္ခု ကိုခ်ထားၿပီး ခန္းမအတြင္းရွိ စင္ ျမင့္သံုးခန္းကို ႐ုပ္ကလာပ္မ်ား အတြက္အသံုးျပဳ၍ က်န္ႏွစ္ခန္း ကို လူထုပရိသတ္ဂါရဝျပဳႏိုင္ရန္ ခ်န္လွပ္ထားသည္။ စင္ျမင့္ေရွ႕ အလယ္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္႐ုပ္ကလာပ္ ကို ေရႊသလြန္ေပၚတင္၍ ထီးျဖဴ ႏွစ္လက္ မိုးထားသည္။ ယင္း ေနာက္ ဝန္ႀကီးငါးပါး၏ ႐ုပ္ ကလာပ္မ်ားကုိ ထီးျဖဴတစ္လက္ စီမိုးထားသည္။ စင္ျမင့္လက္ဝဲ ဘက္တြင္ အတြင္းဝန္ဦးအုန္း ေမာင္ႏွင့္ကိုေထြးတို႔ကို ထီးျဖဴ တစ္လက္စီမိုးထားၿပီး လက္ယာ ဘက္တြင္ မိုင္းပြန္ေစာ္ဘြားႀကီး ႐ုပ္ကလာပ္ကို သန္လ်င္းေပၚတြင္ သလြန္တင္၍ ထီးျဖဴမိုးၿပီး ၾကည့္ ႐ႈဂါရဝျပဳႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္ထားခဲ့ သည္။ ဦးရာဇတ္ႏွင့္ ကိုေထြးတို႔ သည္ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္မ်ား ျဖစ္ၾက၍ ဂ်ဴဗလီေဟာသို႔ ေခတၱ သယ္ယူၿပီးေနာက္ တာေမြမဟာ ေမဒင္သခ်ဳႋင္းသို႔ ဆက္လက္ သယ္ေဆာင္သြားကာ သၿဂႋဳဟ္ လိုက္ၾကသျဖင့္ ေခါင္းတလား ခ်ည္းသာ ထားရွိခဲ့သည္။
ထိုသို႔ အာဇာနည္ေခါင္း ေဆာင္ႀကီးမ်ား၏႐ုပ္ကလာပ္ မ်ားကို ဂ်ဴဗလီေဟာ၌ ျပသထားစဥ္ ႐ုပ္ရွင္၊ ဂီတႏွင့္သဘင္သည္ မ်ားသည္အာဇာနည္ ဗိမာန္တည္ ေဆာက္ေရးရန္ပံုေငြရွာေပးခဲ့ၾက သည္။ ေဒၚေစာျမေအးၾကည္ ဦးေဆာင္သည့္ ႏိုင္ငံေတာ္တူရိ ယာအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က တစ္ေန႔ငါးႀကိမ္ ျပသေနေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမာ္ကြန္း သတင္းကားအတြက္ ေတးသီခ်င္းမ်ား ေရးစပ္ေစကာ ဇာတ္ဝင္ သီခ်င္းသီဆိုျခင္းျဖင့္ ရန္ပံုေငြရွာ ေဖြေပးခဲ့သည္။ အာဇာနည္ေတး သီခ်င္းမ်ားကို ဆရာေရႊျပည္ေအး၊သဟာယဆရာတင္၊ ရန္ႏုိင္စိန္၊ စိန္ေဝလွ်ံ၊ ကက္နက္စိန္ႏွင့္ တကၠသိုလ္စိုးတို႔က တာဝန္ယူ ေရးသားၿပီး (ေဒၚ)စိန္ပါတီ၊ ေမလွၿမိဳင္၊ ေရႊၿမိဳင္ၾကည္၊ ဟသၤာ ၾကည္၊ မႏု၊ ျပည္ဘရွင္ႏွင့္ ဥၾသ ဘေသာင္တို႔က သီဆိုခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာ့သားေကာင္း၊ လူထုတိုက္ ပြဲ၊ မေမ့ႏုိင္၊ လြမ္းမေျပတဲ့စေန၊ တစ္ဗိုလ္က်တစ္ဗိုလ္တက္၊ ျပည္ သူ႔မ်က္ရည္၊ အထြတ္အျမတ္ ေသြးငုိခ်င္းရွည္၊ ကမၻာ့စံျပႏွင့္ ျပည္သူ႔ရင္ေသြးသီခ်င္းမ်ားသည္ ထင္ရွားသည့္ အာဇာနည္သီခ်င္း မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ အထင္ရွားဆံုး မွာ ဆရာရန္ႏိုင္ေဆြေရးၿပီး ေမလွၿမိဳင္သီဆိုသည့္ ျမန္မာ့သားေကာင္း (အာဇာနည္ေန႔တို႔မေမ့) သီခ်င္းျဖစ္ပါသည္။
. . . ကမၻာတည္သေရြ႕ အာဇာနည္ေန႔ကိုျဖင့္ မေမ့သင့္ပါ သေလ . . . ယေန႔ျဖင့္ ျမန္မာေတြ ေၾသာ္ . . . မေမ့သင့္ပါသေလ ျမန္မာ့သားေကာင္းဇာနည္ေဆြ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလုိ ထြန္း ေပါက္ၾကပါေစ . . . ေအာင္ သေျပ ေညာင္ေရသြန္းေလာင္း ပဏၰာေႁခြ . . .ဟု ေမလွၿမိဳင္၏ ေၾကကြဲဖြယ္အသံကို ေရဒီယိုမွၾကားရေလတိုင္း ရင္ထဲဆို႔နစ္သြားၾကသည္။
ေထာင့္သံုးရာေက်ာ္ ကိုး ခုႏွစ္အတြင္းမယ္ ၾကမၼာယိုယြင္းတဲ့ မိုးရာသီအခ်ိန္ဝယ္ . . . ခါလဝါေခါင္ႏွစ္ရက္စြန္းတဲ့ စေနေန႔ မြန္းမလြဲခင္ ခြဲလို႔ျဖင့္ ေရွာင္ၾကဥ္ဖယ္ . . .ဗိုလ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ဝန္အေပါင္းအႏြယ္ . .
ဟုသံၿပိဳင္ပါရွိသည့္ လြမ္း မေျပတဲ့ပန္းေခြ သီခ်င္းကို ျမန္မာ့အသံ၌ အသံသြင္းၾကစဥ္ အဆို ေတာ္ (ေဒၚ) စိန္ပါတီသည္ သီခ်င္းဆိုရင္း ဆို႔ဆို႔လာသျဖင့္ အသံသြင္းမႈ အႀကိမ္ႀကိမ္ ပ်က္ခဲ့ရ သည္။ အဆိုရွင္မ်ားသည္ ယင္းသို႔အသံသြင္းၾကရာ၌ အခ်ဳိ႕ဝမ္းနည္း လြန္းသျဖင့္ သီခ်င္းပင္ဆက္ လက္မဆိုႏုိင္ေတာ့ဘဲ ငိုေႂကြးခဲ့ၾကသည္။ ထုိ႔ ေၾကာင့္ အခ်ဳိ႕သီခ်င္းမ်ား၌ အသံယိုင္နဲ႔ေနျခင္းကို သိလ်က္ ထိုအတိုင္းပင္ သြင္းယူခဲ့ ရသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ယေန႔တိုင္ျပန္လည္ၾကားေနရေသာ အာဇာနည္သီခ်င္းမ်ားသည္ ခံစားမႈအျပည့္သီဆိုခဲ့သည္ျဖစ္၍ ၾကားလွ်င္ ၾကားခ်င္း ဝမ္းနည္းေၾကကြဲမႈက လူကိုလာေရာက္ဟပ္ပါသည္။
ဂ်ဴဗလီေဟာတြင္ထားရွိ ေသာ အာဇာနည္ႀကီးမ်ား႐ုပ္ ကလာပ္ကို မူလက တစ္လတိတိ ထားၿပီး သၿဂႋဳဟ္ရန္စီစဥ္ထား ေသာ္လည္း စ်ာပနေကာ္မတီက အစည္းအေဝးျပဳလုပ္ကာ လြတ္ လပ္ၿပီးမွ သၿဂႋဳဟ္မည္ဟု ဆံုးျဖတ္ ၿပီး ထုိဆံုးျဖတ္ခ်က္အတိုင္းပင္ ၁၉၄၈ ဧၿပီ ၁၁ ရက္ေန႔၌ အာဇာ နည္ကုန္းသို႔ပို႔ေဆာင္ဂူသြင္းခဲ့ ေလသည္။
ရည္ၫႊန္း
၁။ ျမန္မာ့ဂီတေရစီးေၾကာင္း (စႏၵရားလွထြတ္)
၂။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသို႔ ျမန္မာသံေတးသီခ်င္းမ်ား (စိုင္းထြန္းေနာင္)
၃။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအတၳဳပၸတၱိ
၄။ ဂ်ဴဗလီေဟာျမင္ကြင္း (တိုက္စိုး)
ဗမာျပည္ႀကီး လြတ္လပ္မႈကိုလူထုလိုခ်င္သည္. . . လိုခ်င္သည့္လြတ္လပ္မႈကို လူထုအမွန္ရမည္...တပ္မေတာ္ေသြးနဲ႔ အရင္းစိုက္တည္ လြတ္လပ္ေရးကို ေပးတိုက္သည္ . . . လူထုဟာ ညီၫြတ္ကာမွ တကယ္ပဲ လြတ္လပ္မည္ . . .
ရာဇဝင္အဆက္ဆက္က လြတ္လပ္တဲ့ျမန္မာျပည္ . . . ကခ်င္၊ ကရင္၊ မြန္၊ ရွမ္း၊ ျမန္မာ၊ ထားဝယ္၊ ၿမိတ္နဲ႔သာ ရခိုင္လည္း မက်န္ ဆယ့္ေျခာက္သန္းလည္း မ်ဳိးႏြယ္စံုညီ ဇြဲနဲ႔အားသြန္မည္ . . . ျပာျဖစ္တဲ့တို႔တုိင္းျပည္ တို႔ထူ ေထာင္မည္ . . . တာဝန္ကိုယ္စီ ထမ္းရြက္လို႔အတည္ အလုပ္လုပ္ ရမည္. . . လူထုဗိမာန္တည္ေဆာက္ေရးကုိ အုတ္ျမစ္အေျခ တည္...လူထုခ်ီမ ျပည္ႂကြမည္...
သီခ်င္းဆံုးသည့္အခါ ရဲေဘာ္မ်ားက ၾသဘာေပးၾကၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေပးေသာသီခ်င္းစာသား ကို ကူးယူကာ ေနာင္ရက္မ်ားတြင္ ႀကိဳးၾကားႀကိဳးၾကား သီဆိုလာ ၾကသည္။ ထုိသီခ်င္းကို လြတ္လပ္ေရးရၿပီးသည့္အခါ ထုိစဥ္က ဗိုလ္ ခ်ဳပ္ႏွင့္ဆံုေတြ႕ခဲ့ေသာ တပ္ရင္း (၁)၊ တပ္ခြဲ(၄) ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ ဝင္ ဗိုလ္ႀကီးဗလတပ္၌ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္သည့္ တပ္ၾကပ္ ေအာင္ေဖက ရဲေဘာ္သာဒင္ (ျမဝတီမဂၢဇင္းအယ္ဒီတာ)အား ျပန္လည္ေျပာျပကာ သီဆိုျပခဲ့ သည္။ ရဲေဘာ္သာဒင္သည္ ထုိစဥ္က ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္တင္ေဖ၏ တာဝန္ေပးခ်က္အရ တပ္မေတာ္ မွတ္တမ္းမ်ားကို စုေဆာင္းေနရ သူျဖစ္၏။ ရဲေဘာ္သာဒင္သည္ ခ်က္ခ်င္းပင္ ယဥ္ေက်းမႈဌာနမွ တေယာကိုၾကည္ၫြန္႔ကိုေခၚယူ၍ ရဲေဘာ္ေအာင္ေဖ သီဆိုျပသည့္ သီခ်င္းကို ဂီတသေကၤတျဖင့္ ေျပာင္းလဲေစကာ စႏၵရားဦးၾကည္ တူရိယာအဖြဲ႕ႏွင့္ ျပန္လည္တီး မႈတ္ သီဆိုၾကည့္ခဲ့သည္။ ထုိသို႔ သီဆိုတီးမႈတ္ေသာအခါ ေျပျပစ္ ေကာင္းမြန္သည့္ သီခ်င္းအျဖစ္ ေတြ႕ရၿပီး ဇာတိမာန္သီခ်င္းအျဖစ္ခံစားရသည္ဟုဆိုပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကိုယ္တိုင္ ေရးစပ္ခဲ့ေသာ သီခ်င္းျဖစ္ေသာ္လည္း လက္ဆင့္ ကမ္းသူသည္ ေတးသြားႏွင့္ စာ သားသာ မွတ္မိၿပီး ေခါင္းစဥ္ကိုမူ ေမ့ေလ်ာ့ေနေလၿပီ။ အဆိုပါေတးသီခ်င္းကို ၁၉၆၈ ဝန္းက်င္ က သီဆိုတီးခတ္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္း တြင္ တျဖည္းျဖည္းတိမ္ျမဳပ္လာ ကာ ေနာက္ဆံုး၌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေရးစပ္ ခဲ့ေသာသီခ်င္းရွိသည္ဟုပင္ သိသူအေတာ္နည္းခဲ့သည္။ ထုိသီခ်င္းရွာေဖြေတြ႕ၿပီး သီဆိုတီးခတ္သည့္အခ်ိန္ကပင္ ႏွစ္ ၅၀ ခန္႔ၾကာၿပီျဖစ္၍ ယခုအခါ လံုးဝနီးပါး တိမ္ျမဳပ္ေနၿပီျဖစ္သည္။ ထုိသီခ်င္းဗိုလ္ခ်ဳပ္ေရးစပ္ခ်ိန္က ေဒၚခင္ၾကည္ႏွင့္ မေတြ႕ေသးဘဲ လူပ်ဳိလူလြတ္ဘဝတြင္သာရွိေသးေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ဂီတအႏုပညာရွင္မ်ား
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကိုၾကည့္လွ်င္ အၿမဲ မႈန္ကုပ္ကုပ္၊ ႐ႈသိုးသိုး ျမင္ရၿပီး မ်က္ႏွာက အစဥ္ခက္ထန္သျဖင့္ အႏုပညာမရွိသူဟု ယူဆသူ မနည္း။ ဝတ္ဆင္ရာတြင္လည္း ဖုိသီဖတ္သီျဖင့္ ၿပီးစလြယ္ ဝတ္ ဆင္တတ္ၿပီး ေက်ာင္းသားဘဝက ဆံပင္စုတ္ဖြား ျမင္ရေလ့ရွိရာ လူထူးလူဆန္းသဖြယ္ ၾကည့္သူ မနည္းခဲ့။ ထုိ႔ေနာက္ စာေရးဆရာ ဒဂုန္တာရာ(ကိုေဌးၿမိဳင္)က တာရာမဂၢဇင္းမွ ေအာင္ဆန္း (သို႔မဟုတ္) အ႐ိုင္း ဟူ၍ ေရးလိုက္ရာ စိတ္ထိခိုက္သြားပံုေပၚသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ‘‘ေဌးၿမိဳင္ကေတာ့ ကိုယ့္ကို အ႐ိုင္းလို႔ေရးတယ္။ ကိုယ္ဒီေလာက္လည္း မ႐ိုင္းေသး ပါဘူးကြာ’’ဟု တံု႔ျပန္ေျပာၾကား ၏။ အမွန္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ လူပီ သလြန္းသူျဖစ္သည္။ ေလာက ဝတ္၊ ဧည့္ဝတ္မလုပ္တတ္။ ေျပာ စရာရွိလွ်င္ ဘြင္းဘြင္းေျပာတတ္ သည္။ ခံစားစရာရွိလွ်င္ သူမ်ား ထက္ ခံစားတတ္သည္။ သို႔ေသာ္ သူ႔စိတ္အလ်ဥ္သည္ ေန႔ေန႔ညည လြတ္လပ္ေရးအတြက္သာျဖစ္ေန၍ အျခားအာ႐ံုမမ်ားႏိုင္ဘဲ လြတ္လပ္ေရးမည္သို႔ အရယူမည္ နည္းဆိုသည္သာ ေတြးေတာႀကံ ဆေနသူျဖစ္၏။ တစ္ခါတေလ စိတ္လက္ေပါ့ပါးသည့္အခါမ်ဳိး တြင္သာ သီခ်င္းဆိုညည္းေလ့ရွိ သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မၾကာမၾကာ ညည္းတတ္ေသာ သီခ်င္းအခ်ဳိ႕မွာ အဆိုေတာ္ ေဒၚေမရွင္ႏွင့္ ဒိုရာ သန္းေအး (ဘိလပ္ျပန္သန္း)တို႔၏ သီခ်င္းမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ သီခ်င္းေၾကာင့္ပင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္စြံခဲ့သည္ မဟုတ္ပါေလာ။
တစ္ခါတြင္ အလုပ္ပင္ပန္း လြန္းသည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ အျပင္း ဖ်ား၍ အလံျပဘုရားလမ္းရွိ ဂ်ပန္ ေခတ္ ေဆး႐ံုႀကီးသို႔တက္ခဲ့ရာ ျပဳစုယုယေကာင္းေသာ သူနာျပဳ ဆရာမ မခင္ၾကည္ႏွင့္ေတြ႕ဆံုၿပီး သံမဏိစိတ္မ်ား အရည္ေပ်ာ္က် ကာ မခင္ၾကည္ကို ပိုးေလသည္။ ပိုးရာတြင္လည္း ႐ိုး႐ိုးမပိုး၊ ညီ အစ္ကိုလိုရင္းႏွီးေသာ ဂီတစာဆို ေရႊႊတိုင္ၫြန္႔ကို အပူကပ္ကာ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ေရးခိုင္းပါသည္။ ေရႊတိုင္ၫြန္႔သည္ နန္းေတာ္ေရွ႕ ဆရာတင္ေရးၿပီး ေဒၚၾကည္ေအာင္သီဆိုေသာ ‘ရာသီေတာ္ဦး’ သီခ်င္းသံစဥ္ထဲ ယခုအခါ ဆရာမဟုလူသိမ်ားသည့္ မူရင္း ေသာ္ တာယုန္စႏၵီ အမည္ရသီခ်င္းစာ သားကို ေျပာင္းလဲေရးခဲ့သည္။ အဆိုပါသီခ်င္း၏ အမ်ဳိးသမီးဆို ေသာအပိုဒ္တြင္ ထိန္ၾကည္ လေရာင္သန္းေတာ့ အလြမ္းပိုပါ သည္ . . . ခ်စ္သူရွိရင္ ဖြင့္ေျပာပါ အတည္ ၌ ထိန္ဆိုေသာစာလံုးမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ငယ္နာမည္ ထိန္လင္း ကိုယူထားၿပီး ၾကည္မွာကား ခင္ၾကည္ကို အဖ်ားဆြတ္၍ေပး ထားျခင္းျဖစ္၏။ လူပံုအလယ္ တြင္ မွတ္မွတ္ရရ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သီခ်င္း သီဆိုခဲ့သည့္ျဖစ္ရပ္မွာ ႏွစ္ႀကိမ္ ရွိပါသည္။ ပထမအႀကိမ္မွာ ေက်ာင္းေနဖက္ သူငယ္ခ်င္း ကိုလွေမာင္၏ မဂၤလာေဆာင္တြင္ ျဖစ္ၿပီး ဒုတိယအႀကိမ္မွာ လြတ္ လပ္ေရးအတြက္ ေတာင္းဆိုရန္ အဂၤလန္သို႔အသြား ဧည့္ခံပြဲ၌ ဒုိရာသန္းေအး သီခ်င္းဆုိရာတြင္ သံၿပိဳင္အပိုဒ္အေရာက္ ဝုိင္းဝန္း ဆိုၾကရာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဝင္ေရာက္သီ ဆိုခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ေတးဂီတ၏ စြမ္းပကားကို နားလည္ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ ဆန္းသည္ လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲ စဥ္အတြင္း လူထုကို စည္း႐ံုးရာ၌ ဂီတကို ေကာင္းစြာအသံုးျပဳႏုိင္ခဲ့ သည္။ ဂီတပညာရွင္မ်ားျဖစ္ၾက ေသာ ဝုိင္အမ္ဘီဆရာတင္၊ နန္း ေတာ္ေရွ႕ဆရာတင္၊ သဟာယ ဆရာတင္၊ ဒဂုန္ဆရာတင္၊ ဆရာေရႊျပည္ေအး၊ ဆရာေရႊတိုင္ၫြန္႔၊ ဆရာရန္ႏိုင္စိန္ႏွင့္ ဂီတာစိမ္း ေမာင္တို႔သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ရင္းႏွီး ကြၽမ္းဝင္သူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ အမ်ဳိးသမီးမ်ားထဲတြင္ ယူနီဗာစီ တီျမသန္းၾကည္ႏွင့္ (ေဒၚ) စိန္ပါ တီတို႔သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ပတ္သက္ သည့္သီခ်င္းမ်ား၊ လြတ္လပ္ေရး တုိက္ပြဲဝင္သီခ်င္းမ်ားသီဆိုခဲ့သူ ႏွစ္ဦးျဖစ္၏။ ၎တို႔သည္ ဗိုလ္ ခ်ဳပ္၏တိုက္တြန္းမႈျဖင့္ ေတးသီ ခ်င္းအမ်ားအျပား စပ္ဆိုခဲ့ၾက သည္။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္တြင္ ဗဟန္း ေရႊဂံုတိုင္လမ္း အမွတ္ (၁၅၆)၌ ဥကၠ႒ဒဂုန္ဆရာတင္၊ အတြင္းေရးမွဴးရန္ႏုိင္စိန္၊ အမႈေဆာင္မ်ား ျဖစ္ၾကေသာ သဟာယဆရာတင္၊ေရႊတိုင္ၫြန္႔၊ နန္းေတာ္ေရွ႕ဆရာ တင္ႏွင့္ ယူနီဗာစီတီျမသန္းၾကည္ တို႔သည္ ရန္ႏုိင္လြတ္လပ္ေရး ဂီတအဖြဲ႕ကို တည္ေထာင္ကာ ဇာတိမာန္ေတးသီခ်င္းမ်ား၊ လြတ္လပ္ေရးေတးသီခ်င္းမ်ားစပ္ဆိုၿပီး လူထုထဲပ်ံ႕ႏွံ႕ေအာင္ တြင္တြင္ႀကီး လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရး သီခ်င္းမွာကား ထုိမတိုင္မီကတည္းက လူထုထဲပ်ံ႕ႏွံ႕ေနၿပီျဖစ္သည္။ စာသား သခင္ထြန္းအုပ္ေရးသားၿပီး ေတး သြား သဟာယဆရာတင္၏ အဆိုပါသီခ်င္းကို ၾကားမိသူတိုင္း ရင္နင့္ေအာင္ ခံစားၾကရသည္။
ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးအတြက္ တပ္ မေတာ္ဖြဲ႕ဖို႔ ဂ်ပန္ျပည္မွာကြယ္ တကယ္ပဲ အသက္နဲ႔လဲလို႔ ဆင္းရဲဒုကၡခံကာ ႀကံစည္တယ္ သူရဲေကာင္းတဲ့ ဗိုလ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ အာဇာနည္ေတြရယ္ . . . အစရွိ ေသာမူရင္းသီခ်င္းကို ျပဇာတ္ မင္းသားမ်ဳိးခ်စ္သီဆိုၿပီး ေနာင္ အခါ ကိုအံ့ႀကီးက ျပန္လည္သီဆို ခဲ့သည္။
ဗမာႏုိင္ငံဂုဏ္ကုိ ကယ္တင္ ခဲ့တဲ့ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနာ္ . . . ေအာင္ ဆန္းေနာ္ . . . ေတဇေနာ္ . . . တို႔စစ္သည္ေသြးတစ္စက္ ရာ ျပည္ေထာင္ . . . ဟုသံၿပိဳင္သီဆို သည့္ ကယ္တင္ခဲ့တဲ့ေအာင္ဆန္း ေနာ္ သီခ်င္းကို ဒဂုန္ဆရာတင္၊ ရန္ႏုိင္စိန္ႏွင့္ ေရႊတိုင္ၫြန္႔တို႔ သံုးဦးေပါင္းေရးၿပီး ျပည္သန္းႏြယ္သီဆိုခဲ့သည္။ ထို႔အတူ ေတာင္တန္းႏွင့္ျပည္မ တစ္ေသြးတည္း ျဖစ္ျခင္း ျပယုဂ္အျဖစ္ ေတာင္တန္းဗိုလ္ ေတးသြား၊ တစ္ႏွစ္အတြင္း လြတ္လပ္ေရးေပးရန္သီဆိုေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ပဏာမေတးသြားႏွင့္ ျမန္မာလူထုေသြးစည္းရန္ သီခ်င္းတို႔ကို သဟာယဆရာတင္ကပင္ ေရးစပ္ေပးခဲ့ သည္။ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေျပာၾကားေသာ ‘ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး’ မိန္႔ခြန္း အၿပီးတြင္ ဆရာရန္ႏုိင္စိန္က ‘ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး’သီခ်င္း ကိုေရးကာ အဆိုေတာ္(ေဒၚ)စိန္ ပါတီက သီဆိုေပးခဲ့သည္။ (ေဒၚ) စိန္ပါတီသည္ ကမၻာစစ္ႀကီးမျဖစ္ မီကပင္ သခင္မခံယူၿပီး တို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ ကိုင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူျဖစ္၏။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ ဖက္ဆစ္ ေတာ္လွန္ေရး ကာလအတြင္း တပ္မေတာ္အေပၚ ေထာက္ခံရန္ လူထုအင္အားကိုအရယူဖို႔ရာ ဆံုး ျဖတ္ၿပီး ဆရာေရႊတိုင္ၫြန္႔အား တပ္မေတာ္သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ ေရး စပ္ေပးပါရန္ ေတာင္းခံခဲ့သည္။ ထုိစဥ္က ဆရာေရႊတိုင္ၫြန္႔သည္ အဆုတ္ေရာဂါျဖင့္ အိပ္ရာထဲလဲ ေနၿပီျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ၏ေတာင္းခံမႈကို မျငင္းပယ္ႏိုင္။ မက်န္းမာသည့္ၾကားက ‘တပ္ မေတာ္ႀကီးကို အင္အားရွိဖို႔ အရာ ရာမွာကူညီ ရဲေဘာ္အေပါင္းကို ကုိယ့္ေသြးသားလုိ အစဥ္မေမ့ အပ္ေပၿပီ’ စာသားပါဝင္ေသာ နာမည္ေက်ာ္ တပ္မေတာ္အင္အားသီခ်င္းကို ေရးစပ္ေပးခဲ့သည္။ ထုိသို႔ေရးၿပီးမၾကာ ဆရာေရႊတိုင္ ၫြန္႔ ကြယ္လြန္သြားပါသည္။ စ်ာပနတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း သည္ ဆရာေရႊႊတိုင္ၫြန္႔၏ အသုဘအေခါင္းေပၚ၌ ေတာ္လွန္ ေရးအလံကို အုပ္လႊမ္းေစကာ ဂုဏ္ျပဳခဲ့ေလသည္။
ဤသို႔ျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး တိုက္ပြဲ အဆင့္ဆင့္တြင္ ဂီတပညာရွင္မ်ားႏွင့္ပူးေပါင္းကာ လူထုအားကို အရ ယူၿပီး အမ်ဳိးသားေသြးစည္းညီ ၫြတ္ေရးအတြက္ လႈံ႕ေဆာ္စည္း ႐ံုးႏိုင္ခဲ့သည္။ လူထု၏ႏွလံုး၊ လူထုဟဒယကို ဖမ္းဆုပ္ရာ၌ ဂီတ၏စြမ္းပကား အေရးႀကီး ေၾကာင္း သိရွိေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ ဂီတပညာရွင္တို႔သည္ လူထုကို လက္တြဲညီညီျဖင့္ ၿမိဳင္ၿမိဳင္ႀကီး စည္း႐ံုးခဲ့ၾကသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ကြယ္လြန္ရွာၿပီ
၁၉၄၇ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂ ရက္ တြင္ အဂၤလန္မွျပန္လည္ေရာက္ လာေသာဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ လူထုကို ‘တစ္ႏွစ္အတြင္း လြတ္လပ္ေရး ရေစမည္’ဟု ကတိေပး၏။ ေပးသည့္အတိုင္းပင္ အဂၤလိပ္အစိုးရေတာင္းဆိုေသာ ေတာင္တန္းႏွင့္ ျပည္မ တစ္ေသြးတည္းရွိေၾကာင္း ျပသသည့္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို ေအာင္ျမင္စြာ ခ်ဳပ္ဆိုႏုိင္ခဲ့ၿပီး လြတ္လပ္ေရးသည္ လက္တစ္ ကမ္းအကြာ၌ေရာက္ေနေပၿပီ။ ထုိသို႔ေသာအခ်ိန္၌ ဂဠဳန္ဦးေစာ ႏွင့္ အေပါင္းပါလူတစ္စု၏လက္ ခ်က္ျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္တကြ ေခါင္း ေဆာင္ႀကီးမ်ားသည္ ၁၉၄၇ ဇူလိုင္ ၁၉ ရက္၊ စေနေန႔နံနက္ ၁၀ နာရီ ၃၇ မိနစ္တြင္ လုပ္ႀကံ သတ္ျဖတ္ျခင္းခံခဲ့ရေလသည္။ ျမန္မာ့ဦးစြန္းကား အၫြန္႔က်ဳိးခဲ့ ၿပီ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ခံရျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ဘရင္းဂန္းေသနတ္ ၂၀၀ ေပ်ာက္ဆံုးျခင္းကို ေပါ့ေပါ့ေလ်ာ့ေလ်ာ့သေဘာထားခဲ့သည္ဟု ေနာင္အခါ အခ်ဳိ႕ကေရးသားၾကရာ မွားပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ ထုိကိစၥ အေပၚအေလးအနက္ထားခဲ့ၿပီး မကြယ္လြန္မီ ေလးရက္အလိုတြင္ ေပ်ာ္ဘြယ္ဦးျမအား ေခၚယူ၍ ဘုရင္ခံထံ သြားေရာက္ကာ စစ္ လက္နက္ပစၥည္းမ်ားေပ်ာက္ဆံုး သြားမႈကို တင္ျပေျပာဆုိသလုိ ဇူလိုင္ ၁၆ ရက္တြင္လည္း သခင္ ႏုႏွင့္အတူ ဘုရင္ခံထံ ထပ္မံသြား ေရာက္ကာ လက္နက္မ်ားေပ်ာက္ဆံုးေနမႈကို အေခ်အတင္ ေဆြး ေႏြးခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ မကြယ္ လြန္မီဇူလိုင္ ၁၈ ရက္ကလည္း ဖဆပလ အမႈေဆာင္မ်ားအား ေနအိမ္သို႔ ဖိတ္ေခၚၿပီး လက္နက္ ေပ်ာက္ဆံုးမႈႀကီးကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ ထုိေဆြးေႏြးပြဲသို႔ သခင္ႏု၊ ဦးဗေဆြ၊ ဗိုလ္မွဴးေအာင္ႏွင့္ ဗိုလ္ စိန္မွန္တို႔ပင္ တက္ေရာက္ခဲ့ၾက သည္။ သို႔ရာတြင္ အစည္းအေဝး က်င္းပရာ အတြင္းဝန္႐ံုးမ်ားအေစာင့္အေရွာက္ ေပါ့ေလ်ာ့မႈကပင္ ျမန္မာျပည္သမိုင္း၌ မည္သုိ႔မွ် ေဖ်ာက္ဖ်က္မရႏိုင္ေသာ ေသြးစြန္းမႈႀကီး ျဖစ္ေစခဲ့သည္။
ဂ်ဴဗလီျမင္ကြင္းႏွင့္အာဇာနည္သီခ်င္းမ်ား
‘‘ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖမ်ားခင္ဗ်ား၊ ခင္ဗ်ားတို႔၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ေခါင္း ေဆာင္ႀကီး အေလာင္းကို ယူလာ ပါၿပီ၊ ယူလာပါၿပီ။ ေနာက္ဆံုး အ႐ိုအေသျပဳေသာအားျဖင့္ အေလးျပဳၾကပါ။ ဦးထုပ္မ်ားကုိခြၽတ္၊ ထီးမ်ားကိုပိတ္ကာအေလးျပဳၾကပါ’’ဟု အသံခ်ဲ႕စက္ျဖင့္ ေၾကညာေသာအခါ လူထုသည္ မ်က္ရည္စိုရႊဲျဖင့္ ဂါရဝျပဳ ငိုပဲြဆင္ၾကသည္။ ေျမာက္ျမားလွေသာ ရဟန္းရွင္လူအေပါင္းတို႔သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား အေလာင္းကို တိုးေဝွ႕ၾကည့္ရင္း ငို႐ႈိက္သံေတြမစဲၾက။ တပ္မေတာ္သားမ်ားသည္ လက္သီးတဆုပ္ဆုပ္ျဖင့္ အံကိုႀကိတ္ကာ မ်က္ရည္ရစ္ဝဲေနၾကသည္။
ဇူလိုင္ ၁၉ ရက္က လုပ္ႀကံ သတ္ျဖတ္ခံရေသာ ေခါင္းေဆာင္ ႀကီးမ်ား႐ုပ္ကလာပ္ကို ဇူလိုင္ ၂၀ ရက္ေန႔လယ္တြင္ ေရႊတိဂံုဘုရား လမ္းအနီးရွိ ဂ်ဴဗလီေဟာ (Jubi -lee hall) အေဆာက္အအံုသို႔ သယ္ေဆာင္လာျခင္းျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္႐ုပ္ကလာပ္ကို ဗဟန္း တာဝါလိန္းလမ္း ေနအိမ္မွ ကန္ပတ္လမ္း၊ ထုိမွ ဖဆပလရပ္ ကြက္ကိုျဖတ္ကာ အလံျပဘုရား လမ္း၊ ဆူးေလဘုရားလမ္း၊ ဖေရ ဇာ(အေနာ္ရထာလမ္း) တစ္ ေလွ်ာက္သယ္ေဆာင္လာၿပီး သိမ္ႀကီးေစ်းမွ ခ်ဳိးေကြ႕လိုက္ရာ ေဆး႐ံုႀကီးအေရာက္တြင္ ဦးဘဝင္း၊ သခင္ျမ၊ မန္းဘခိုင္၊ ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိ၊ ဦးရာဇတ္၊ ဦးအုန္းေမာင္ႏွင့္ ရဲေဘာ္ကိုေထြးတို႔၏ ႐ုပ္ကလာပ္မ်ားႏွင့္ေပါင္းကာ ဂ်ဴဗလီေဟာဆီသုိ႔ သယ္ပို႔ၾကသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္႐ုပ္ကလာပ္ မေရာက္မီေလးတြင္ ကြယ္လြန္သြားေသာ မုိင္းပြန္ေစာ္ဘြားႀကီး အေလာင္းကိုလည္း တစ္ပါတည္း ယူေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ လမ္းေဘးတစ္ဖက္တစ္ခ်က္တြင္ ျပည္သူမ်ားကလမ္းလံုးၫႊတ္မွ် ဂါရဝျပဳၾကသည္။
ဂ်ဴဗလီေဟာတြင္ ခန္းမ အတြင္းရွိ တိုင္လံုးႀကီးမ်ားအထက္ နံရံမ်ား၌ ေရႊေရာင္ယုိးဒယားပန္း ခက္မ်ားဆင္ယင္ထားၿပီး စင္ျမင့္ ေပၚတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ လြတ္လပ္ ေရးဦးေဆာင္ပံုပန္းခ်ီကားခ်ပ္၊ ဖဆပလအလံေတာ္ေအာက္တြင္ ကရင္၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ျမန္မာ၊ အစရွိသည့္ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံု ပါဝင္ေသာ ပန္းခ်ီကားခ်ပ္ႀကီး ခ်ိတ္ဆြဲထားသည္။ ပန္းခ်ီကား မ်ားေရွ႕တြင္ ဖဆပလအလံႏွစ္ခု ကိုခ်ထားၿပီး ခန္းမအတြင္းရွိ စင္ ျမင့္သံုးခန္းကို ႐ုပ္ကလာပ္မ်ား အတြက္အသံုးျပဳ၍ က်န္ႏွစ္ခန္း ကို လူထုပရိသတ္ဂါရဝျပဳႏိုင္ရန္ ခ်န္လွပ္ထားသည္။ စင္ျမင့္ေရွ႕ အလယ္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္႐ုပ္ကလာပ္ ကို ေရႊသလြန္ေပၚတင္၍ ထီးျဖဴ ႏွစ္လက္ မိုးထားသည္။ ယင္း ေနာက္ ဝန္ႀကီးငါးပါး၏ ႐ုပ္ ကလာပ္မ်ားကုိ ထီးျဖဴတစ္လက္ စီမိုးထားသည္။ စင္ျမင့္လက္ဝဲ ဘက္တြင္ အတြင္းဝန္ဦးအုန္း ေမာင္ႏွင့္ကိုေထြးတို႔ကို ထီးျဖဴ တစ္လက္စီမိုးထားၿပီး လက္ယာ ဘက္တြင္ မိုင္းပြန္ေစာ္ဘြားႀကီး ႐ုပ္ကလာပ္ကို သန္လ်င္းေပၚတြင္ သလြန္တင္၍ ထီးျဖဴမိုးၿပီး ၾကည့္ ႐ႈဂါရဝျပဳႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္ထားခဲ့ သည္။ ဦးရာဇတ္ႏွင့္ ကိုေထြးတို႔ သည္ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္မ်ား ျဖစ္ၾက၍ ဂ်ဴဗလီေဟာသို႔ ေခတၱ သယ္ယူၿပီးေနာက္ တာေမြမဟာ ေမဒင္သခ်ဳႋင္းသို႔ ဆက္လက္ သယ္ေဆာင္သြားကာ သၿဂႋဳဟ္ လိုက္ၾကသျဖင့္ ေခါင္းတလား ခ်ည္းသာ ထားရွိခဲ့သည္။
ထိုသို႔ အာဇာနည္ေခါင္း ေဆာင္ႀကီးမ်ား၏႐ုပ္ကလာပ္ မ်ားကို ဂ်ဴဗလီေဟာ၌ ျပသထားစဥ္ ႐ုပ္ရွင္၊ ဂီတႏွင့္သဘင္သည္ မ်ားသည္အာဇာနည္ ဗိမာန္တည္ ေဆာက္ေရးရန္ပံုေငြရွာေပးခဲ့ၾက သည္။ ေဒၚေစာျမေအးၾကည္ ဦးေဆာင္သည့္ ႏိုင္ငံေတာ္တူရိ ယာအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က တစ္ေန႔ငါးႀကိမ္ ျပသေနေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမာ္ကြန္း သတင္းကားအတြက္ ေတးသီခ်င္းမ်ား ေရးစပ္ေစကာ ဇာတ္ဝင္ သီခ်င္းသီဆိုျခင္းျဖင့္ ရန္ပံုေငြရွာ ေဖြေပးခဲ့သည္။ အာဇာနည္ေတး သီခ်င္းမ်ားကို ဆရာေရႊျပည္ေအး၊သဟာယဆရာတင္၊ ရန္ႏုိင္စိန္၊ စိန္ေဝလွ်ံ၊ ကက္နက္စိန္ႏွင့္ တကၠသိုလ္စိုးတို႔က တာဝန္ယူ ေရးသားၿပီး (ေဒၚ)စိန္ပါတီ၊ ေမလွၿမိဳင္၊ ေရႊၿမိဳင္ၾကည္၊ ဟသၤာ ၾကည္၊ မႏု၊ ျပည္ဘရွင္ႏွင့္ ဥၾသ ဘေသာင္တို႔က သီဆိုခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာ့သားေကာင္း၊ လူထုတိုက္ ပြဲ၊ မေမ့ႏုိင္၊ လြမ္းမေျပတဲ့စေန၊ တစ္ဗိုလ္က်တစ္ဗိုလ္တက္၊ ျပည္ သူ႔မ်က္ရည္၊ အထြတ္အျမတ္ ေသြးငုိခ်င္းရွည္၊ ကမၻာ့စံျပႏွင့္ ျပည္သူ႔ရင္ေသြးသီခ်င္းမ်ားသည္ ထင္ရွားသည့္ အာဇာနည္သီခ်င္း မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ အထင္ရွားဆံုး မွာ ဆရာရန္ႏိုင္ေဆြေရးၿပီး ေမလွၿမိဳင္သီဆိုသည့္ ျမန္မာ့သားေကာင္း (အာဇာနည္ေန႔တို႔မေမ့) သီခ်င္းျဖစ္ပါသည္။
. . . ကမၻာတည္သေရြ႕ အာဇာနည္ေန႔ကိုျဖင့္ မေမ့သင့္ပါ သေလ . . . ယေန႔ျဖင့္ ျမန္မာေတြ ေၾသာ္ . . . မေမ့သင့္ပါသေလ ျမန္မာ့သားေကာင္းဇာနည္ေဆြ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလုိ ထြန္း ေပါက္ၾကပါေစ . . . ေအာင္ သေျပ ေညာင္ေရသြန္းေလာင္း ပဏၰာေႁခြ . . .ဟု ေမလွၿမိဳင္၏ ေၾကကြဲဖြယ္အသံကို ေရဒီယိုမွၾကားရေလတိုင္း ရင္ထဲဆို႔နစ္သြားၾကသည္။
ေထာင့္သံုးရာေက်ာ္ ကိုး ခုႏွစ္အတြင္းမယ္ ၾကမၼာယိုယြင္းတဲ့ မိုးရာသီအခ်ိန္ဝယ္ . . . ခါလဝါေခါင္ႏွစ္ရက္စြန္းတဲ့ စေနေန႔ မြန္းမလြဲခင္ ခြဲလို႔ျဖင့္ ေရွာင္ၾကဥ္ဖယ္ . . .ဗိုလ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ဝန္အေပါင္းအႏြယ္ . .
ဟုသံၿပိဳင္ပါရွိသည့္ လြမ္း မေျပတဲ့ပန္းေခြ သီခ်င္းကို ျမန္မာ့အသံ၌ အသံသြင္းၾကစဥ္ အဆို ေတာ္ (ေဒၚ) စိန္ပါတီသည္ သီခ်င္းဆိုရင္း ဆို႔ဆို႔လာသျဖင့္ အသံသြင္းမႈ အႀကိမ္ႀကိမ္ ပ်က္ခဲ့ရ သည္။ အဆိုရွင္မ်ားသည္ ယင္းသို႔အသံသြင္းၾကရာ၌ အခ်ဳိ႕ဝမ္းနည္း လြန္းသျဖင့္ သီခ်င္းပင္ဆက္ လက္မဆိုႏုိင္ေတာ့ဘဲ ငိုေႂကြးခဲ့ၾကသည္။ ထုိ႔ ေၾကာင့္ အခ်ဳိ႕သီခ်င္းမ်ား၌ အသံယိုင္နဲ႔ေနျခင္းကို သိလ်က္ ထိုအတိုင္းပင္ သြင္းယူခဲ့ ရသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ယေန႔တိုင္ျပန္လည္ၾကားေနရေသာ အာဇာနည္သီခ်င္းမ်ားသည္ ခံစားမႈအျပည့္သီဆိုခဲ့သည္ျဖစ္၍ ၾကားလွ်င္ ၾကားခ်င္း ဝမ္းနည္းေၾကကြဲမႈက လူကိုလာေရာက္ဟပ္ပါသည္။
ဂ်ဴဗလီေဟာတြင္ထားရွိ ေသာ အာဇာနည္ႀကီးမ်ား႐ုပ္ ကလာပ္ကို မူလက တစ္လတိတိ ထားၿပီး သၿဂႋဳဟ္ရန္စီစဥ္ထား ေသာ္လည္း စ်ာပနေကာ္မတီက အစည္းအေဝးျပဳလုပ္ကာ လြတ္ လပ္ၿပီးမွ သၿဂႋဳဟ္မည္ဟု ဆံုးျဖတ္ ၿပီး ထုိဆံုးျဖတ္ခ်က္အတိုင္းပင္ ၁၉၄၈ ဧၿပီ ၁၁ ရက္ေန႔၌ အာဇာ နည္ကုန္းသို႔ပို႔ေဆာင္ဂူသြင္းခဲ့ ေလသည္။
ရည္ၫႊန္း
၁။ ျမန္မာ့ဂီတေရစီးေၾကာင္း (စႏၵရားလွထြတ္)
၂။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသို႔ ျမန္မာသံေတးသီခ်င္းမ်ား (စိုင္းထြန္းေနာင္)
၃။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအတၳဳပၸတၱိ
၄။ ဂ်ဴဗလီေဟာျမင္ကြင္း (တိုက္စိုး)
No comments:
Post a Comment